Ερώτηση προς τον Υφυπουργό Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας κατέθεσε στην βουλή ο Πρόεδρος του Κόμματος «Ελληνική Λύση», κ. Κυριάκος Βελόπουλος με θέμα: «Μέτρα στήριξης των αγροτών, άμεσες εκτιμήσεις και αποζημιώσεις μετά την καταστροφή δενδρώδων και μη καλλιεργειών στην επαρχία Ελασσόνας και σε ολόκληρο το Ν. Λάρισας λόγω παγετού και σφοδρής χαλαζόπτωσης»
Αναλυτικά η ερώτηση έχει ως εξής:
«Κύριοι Υπουργοί,
Σύμφωνα με ενημέρωση κατοίκων της επαρχίας Ελασσόνας, μετά και τον προηγηθέντα παγετό, οι πρόσφατες ισχυρές χαλαζοπτώσεις που σημειώθηκαν σε περιοχές και χωριά (όπως Καρυά Ολύμπου, Μηλέα, Δομένικο και Σαραντάπορο, Ποταμιά, Βλαχογιάννι, Πραιτώρι, Αμπέλια Βερδικούσιας), καθώς και του Δήμου Κιλελέρ αλλά και ολόκληρου του Ν. Λάρισας, προκάλεσαν σοβαρότατες ζημιές σε προϊόντα, όπως κεράσια, βερίκοκα, δαμάσκηνα, ροδάκινα, μήλα, αχλάδια, ελιές, ακρόδρυα (αμύγδαλα, φιστίκια), στα αμπέλια και σε άλλες καλλιέργειες. Στην περιοχή της Ελασσόνας έχουν προκληθεί ανυπολόγιστες ζημιές σε περίπου 25.000 στρέμματα με δενδρώδεις και μη καλλιέργειες. Σε απόγνωση βρίσκονται οι αγρότες, μετά από το διπλό πλήγμα του παγετού και του χαλαζιού, καθώς υφίσταται ο κίνδυνος ακόμα και της ολοκληρωτικής καταστροφής των καλλιεργειών τους αλλά και της κατακόρυφης μείωσης της παραγωγής, καθώς οι ζημιές εντοπίζονται σε δέντρα σε ανθοφορία και καρπόδεση αλλά και σε υφιστάμενα καρπίδια.
Αποτέλεσμα αυτών, η κατακόρυφη μείωση της παραγωγής έως και 100% και η χαμηλή ποιότητα των ελαχίστων εναπομεινάντων προϊόντων, όπως εκτιμούν οι αγρότες των ως άνω περιοχών. Πέραν αυτών, έχουν διαπιστωθεί επίσης και τραυματισμοί κορμών και κλαδιών, αυξάνοντας τον κίνδυνο προσβολής από ασθένειες και μύκητες, καθώς και αποκοπή φύλλων και βλαστών, γεγονός που προβλέπεται να επηρεάσει την ανάπτυξη των δέντρων και την επόμενη καλλιεργητική περίοδο. Τονίζουν τη συνεχή όξυνση των προβλημάτων τους, τη χείριστη οικονομική τους κατάσταση και τον διαρκή αγώνα επιβίωσης για τα αυτονόητα.
Ως εκ τούτων, οι αγρότες των ως άνω περιοχών της Θεσσαλίας ζητούν:
1) άμεση προκαταβολή για τις ζημιές από τον παγετό και το χαλάζι
2) 100% αποζημίωση στους παγετόπληκτους και χαλαζόπληκτους αγρότες με βάση
την πραγματική ζημιά και όχι αποζημίωση με τον Κανονισμό του ΕΛΓΑ και τους «κόφτες» που δίνουν στο τέλος ψίχουλα
3) εξατομικευμένες εκτιμήσεις και αποζημιώσεις και όχι με ζώνες ή οριζόντια αποζημίωση με άμεση πρόσληψη των απαραίτητων εκτιμητών
4) ένταξη στην αναγγελία ζημιάς και αποζημίωση όλων των καλλιεργειών που υπέστησαν ζημιά, ανεξάρτητα από το στάδιο της παραγωγής
5) κάλυψη του χαμένου εισοδήματος για όλα τα μη καλλιεργήσιμα εξαιτίας του Daniel χωράφια, καθώς δεν έχουν πάρει αναπλήρωση εισοδήματος παρά τις διαβεβαιώσεις της Κυβέρνησης ότι θα υπάρξει ανάλογο Πρόγραμμα, που δεν έχει υλοποιηθεί ως τώρα.
6) να δοθεί η Αρωγή στο σύνολό της, καθότι ενάμιση χρόνο μετά, χιλιάδες δικαιούχοι αγρότες δεν έχουν πληρωθεί, ενώ επικρατεί «χάος σχετικά με τις δηλώσεις και το πού βρίσκονται»
7) να δοθούν όλα τα ποσά για τα Οικολογικά Σχήματα στα οποία έχει γίνει τεράστια περικοπή, όπως καταδεικνύουν οι πρόσφατες πληρωμές του ΟΠΕΚΕΠΕ.
8) ανάληψη κυβερνητικών ευθυνών για τα υπέρογκα και αδικαιολόγητα τέλη που παρακρατούν τα ΚΥΔ από τους αγρότες για τα Οικολογικά Σχήματα (μέχρι και το 55%, σε ορισμένες περιπτώσεις, των αρχικώς προβλεφθέντων ποσών
9) να γίνουν τα απαραίτητα έργα υποδομής και να υπάρξει λήψη μέτρων για την αντιπλημμυρική, καθώς και για την προληπτική – αντιπαγετική και αντιχαλαζική – θωράκιση της περιοχής από ανάλογα καιρικά φαινόμενα.
Με δεδομένα όλα τα παραπάνω,
Ερωτώνται οι κ. κ. Υπουργοί:
Προτίθεσθε να προβείτε σε άμεσες ενέργειες προς ικανοποίηση των αιτημάτων των πληγέντων αγροτών της Θεσσαλίας; Αν ναι, σε ποιες και με ποιο χρονοδιάγραμμα;»
ΑΠΑΝΤΗΣΗ ΚΑΤΣΑΦΑΔΟΥ
«Σε απάντηση του ανωτέρω μέσου κοινοβουλευτικού ελέγχου, σας γνωρίζουμε ότι, δυνάμει διατάξεων του ν. 4797/ 2021 (Φ.Ε.Κ. Α’ – 66), σε επιχειρήσεις, συμπεριλαμβανομένων και των αγροτικών εκμεταλλεύσεων, καθώς και σε μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα Φορείς, δύναται να παρέχεται επιχορήγηση για την αντιμετώπιση ζημιών μετά από θεομηνία.
Ως θεομηνίες ορίζονται αποκλειστικά τα εξής φαινόμενα: σεισμοί, χιονοστιβάδες, κατολισθήσεις και πλημμύρες, ανεμοστρόβιλοι, τυφώνες, εκρήξεις ηφαιστείων, πυρκαγιές δασών, καθώς και ανεξέλεγκτες πυρκαγιές από φυσικά αίτια.
Ως εκ τούτου, στην έννοια της θεομηνίας και συνεπώς στο πεδίο εφαρμογής του ν.4797/ 2021 (Φ.Ε.Κ. Α’ – 66) δεν εμπίπτει η χαλαζόπτωση ή ο παγετός.
Τέλος, σας γνωρίζουμε, όσον αφορά στις πλημμύρες (Daniel) που έπληξαν περιοχές της χώρας το φθινόπωρο του 2023, ότι υλοποιούνται τα κάτωθι μέτρα κρατικής αρωγής:
1. Πρώτη αρωγή έναντι κρατικής αρωγής προς πληγείσες επιχειρήσεις, αγροτικές εκμεταλλεύσεις και φορείς μέσω της πλατφόρμας https://arogi.gov.gr/
Ειδικότερα, χορηγήθηκε πρώτη αρωγή έναντι επιχορήγησης για την αντιμετώπιση ζημιών, προς πληγείσες επιχειρήσεις, αγροτικές εκμεταλλεύσεις, κτηνοτροφικές μονάδες και μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα Φορείς, ανάλογα με το επίπεδο της ζημιάς, κατόπιν διασταύρωσης των στοιχείων των αιτήσεων πρώτης αρωγής με τα στοιχεία των αιτήσεων που έχουν υποβληθεί στον Οργανισμό Ελληνικών Γεωργικών Ασφαλίσεων (ΕΛ.Γ.Α.) ή στην Περιφέρεια για την καταγραφή και εκτίμηση ζημιών από τις Επιτροπές Κρατικής Αρωγής. Η πρώτη αρωγή συμψηφίζεται με την προκαταβολή έναντι επιχορήγησης και την τελική επιχορήγηση των δικαιούχων.
Από 5 ως και 19 Φεβρουαρίου 2024 ενεργοποιήθηκε ο δεύτερος κύκλος αιτήσεων για την πρώτη αρωγή, κατά τον οποίο επιπρόσθετα της πρώτης αρωγής που είχαν λάβει, οι δικαιούχοι αγρότες μπορούσαν να υποβάλουν σχετικό αίτημα για:
- Επιπλέον πρώτη αρωγή 5.000 ευρώ σε περιπτώσεις πολύ σοβαρών ζημιών στα στοιχεία ενεργητικού που περιλαμβάνονται στο πλαίσιο της κρατικής αρωγής, με την πρώτη αρωγή να ανέρχεται συνολικά στα 7.000 ευρώ.
- Επιπλέον πρώτη αρωγή 10.000 ευρώ σε περιπτώσεις πάρα πολύ σοβαρών ζημιών στα στοιχεία που περιλαμβάνονται στο πλαίσιο της κρατικής αρωγής, με την πρώτη αρωγή να ανέρχεται συνολικά στα 12.000 ευρώ.
Αντίστοιχα, οι κτηνοτροφικές μονάδες μπορούσαν να υποβάλουν σχετικό αίτημα για επιπλέον πρώτη αρωγή 10.000 ευρώ σε περιπτώσεις πάρα πολύ σοβαρών ζημιών.
Εισέτι έχουν πιστωθεί συνολικά 80,11 εκατ. ευρώ σε 28.517 περιπτώσεις δικαιούχων (επιχειρήσεις, κτηνοτροφικές μονάδες και αγροτικές εκμεταλλεύσεις), εκ των οποίων 66,03 εκατ. ευρώ σε 24.156 αγρότες και κτηνοτρόφους. Ειδικά στην Περιφέρεια Θεσσαλίας έχουν πιστωθεί 76,7 εκατ. ευρώ σε 27.250 περιπτώσεις δικαιούχων, εκ των οποίων 62,85 εκατ. ευρώ σε 22.964 περιπτώσεις αγροτών και κτηνοτρόφων.
2. Κρατική αρωγή προς πληγείσες επιχειρήσεις, πληγέντες Φορείς και αγροτικές εκμεταλλεύσεις
Για τις επιχειρήσεις, συμπεριλαμβανομένων των αγροτικών εκμεταλλεύσεων, καθώς και τους μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα Φορείς, προβλέπεται η καταβολή επιχορήγησης, καθώς και προκαταβολής έναντι της επιχορήγησης, συμψηφιζόμενου τυχόν ποσού πρώτης αρωγής που έχει καταβληθεί, σε ένα πλαίσιο στενής συνεργασίας με την Περιφέρεια, η οποία και είναι αρμόδια για την σύσταση των Επιτροπών Κρατικής Αρωγής για την καταγραφή και την εκτίμηση των ζημιών, καθώς και με τον ΕΛ.Γ.Α..
Ειδικότερα, η επιχορήγηση καλύπτει το 70% της εκτιμηθείσας ζημιάς, όπως αυτή προκύπτει από το έργο των Επιτροπών Κρατικής Αρωγής, σε στοιχεία ενεργητικού της επιχείρησης (μηχανολογικό εξοπλισμό, πρώτες ύλες, εμπορεύματα και κατεστραμμένα οχήματα). Στην περίπτωση των αγροτικών εκμεταλλεύσεων, η επιχορήγηση αφορά και στην ζημιά σε έγγειο κεφάλαιο, καθώς και τις ζημιές που θα καλύπτονταν από τον Κανονισμό Κρατικών Οικονομικών Ενισχύσεων (Κ.Ο.Ε.). Ζημιές σε φυτικό και ζωικό κεφάλαιο δεν εντάσσονται στο πλαίσιο αυτό, καθώς καλύπτονται από τον ΕΛ.Γ.Α..
Ειδικά για τους μη κατά κύριο επάγγελμα αγρότες, δυνάμει του ν. 4797/ 2021 (Φ.Ε.Κ. Α’ – 66), προβλέπεται η δυνατότητα επιχορήγησης σε ποσοστό ως και 50% του ποσοστού επιχορήγησης που καθορίζεται για τους κατ’ επάγγελμα αγρότες, ήτοι η επιχορήγηση ανέρχεται στο 35% της εκτιμηθείσας ζημιάς.
Εισέτι έχουν πιστωθεί συνολικά 197.80 εκατ. ευρώ σε 19.152 δικαιούχους, εκ των οποίων 84.73 εκατ. ευρώ σε 14.268 δικαιούχους αγρότες και κτηνοτρόφους, με τη μορφή προκαταβολής έναντι επιχορήγησης, η οποία και ανέρχεται στο 86% της δικαιούμενης συνολικής επιχορήγησης. Ειδικά στην Περιφέρεια Θεσσαλίας έχουν πιστωθεί συνολικά 190.98 εκατ. ευρώ σε 18.280 δικαιούχους, εκ των οποίων 80,48 εκατ. ευρώ σε 13.522 δικαιούχους αγρότες και κτηνοτρόφους στην Περιφέρεια Θεσσαλίας.
Τέλος, επισημαίνεται ότι οι Υπηρεσίες του Υπουργείου Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας συνεργάζονται ήδη με τις Περιφέρειες για τη δρομολόγηση της έκδοσης Αποφάσεων τελικής επιχορήγησης.
3. Επιχορήγηση για ζημιές σε φυτικά μέσα παραγωγής
Σε συνεργασία με το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων και τον ΕΛ.Γ.Α., κατόπιν εισήγησης της Κυβερνητικής Επιτροπής Κρατικής Αρωγής, θα ενεργοποιηθούν οι διατάξεις του άρθρου 12Β του ν. 4797/ 2021 (Φ.Ε.Κ. Α’ – 66), ώστε οι ζημιές σε φυτικά μέσα παραγωγής (δενδρώδεις καλλιέργειες, αμπέλια) να καλυφθούν από το πλαίσιο της κρατικής αρωγής, με τη χορήγηση αρχικά προκαταβολής έναντι της επιχορήγησης. Δικαιούχοι είναι φυσικά πρόσωπα επαγγελματίες αγρότες και νομικά πρόσωπα που κατέχουν αγροτικές εκμεταλλεύσεις, ενώ αφορά και στους μη κατ’ επάγγελμα αγρότες για επιχορήγηση ποσοστού που δεν ξεπερνά το πενήντα τοις εκατό (50%) της επιχορήγησης που καθορίζεται για τους κατ’ επάγγελμα αγρότες. Αρμόδιος Φορέας για την εκτίμηση και καταγραφή των ζημιών σε φυτικά μέσα παραγωγής των αγροτικών εκμεταλλεύσεων, καθώς και για τη συγκέντρωση των απαιτούμενων στοιχείων είναι ο ΕΛ.Γ.Α.. Για την έκδοση σχετικών Αποφάσεων προκαταβολής, απαραίτητη είναι η αποστολή στοιχείων από τον ΕΛ.Γ.Α..
4. Ειδικό σχήμα ενίσχυσης συγκεκριμένων κατηγοριών επιχειρήσεων
Μεταξύ 1ης Μαΐου και 21ης Ιουνίου 2024, παρέμεινε ανοιχτή η πλατφόρμα https://www.aade.gr/mybusinesssupport, που λειτουργεί με την υποστήριξη της ΑΑΔΕ, για την εκδήλωση ενδιαφέροντος για την ενίσχυση συγκεκριμένων περιπτώσεων επιχειρήσεων που βρίσκονται σε περιοχές της Περιφέρειας Θεσσαλίας που επλήγησαν από τις έντονες πλημμύρες του Σεπτεμβρίου, και οι οποίες υπέστησαν οικονομικές απώλειες ως έμμεση συνέπεια των εν λόγω φαινομένων.
Ειδικότερα, το σχήμα ενίσχυσης για την Περιφέρεια Θεσσαλίας περιλαμβάνει πέντε διαφορετικά υπο-σχήματα, ως εξής:
(α) Επιχειρήσεις -πλην αγροτικών εκμεταλλεύσεων- που είχαν έδρα ή υποκατάστημα στους Δήμους Παλαμά και Φαρκαδόνας που επλήγησαν έντονα από τις πλημμύρες.
(β) Επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στον τουριστικό τομέα σε περιοχές που επλήγησαν λόγω της μη ασφαλούς πρόσβασης και της ακαταλληλότητας των υδάτων.
(γ) Επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στον τομέα της μεταφοράς επιβατών σε περιοχές που επλήγησαν λόγω της μη ασφαλούς πρόσβασης και της ακαταλληλότητας των υδάτων.
(δ) Επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στον τομέα των καταλυμάτων σε περιοχές που επλήγησαν λόγω της ακαταλληλότητας των υδάτων.
(ε) Επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στους τομείς της αλιείας και της εμπορίας αλιευμάτων σε περιοχές που επλήγησαν λόγω των επιπτώσεων στο παραλιακό μέτωπο της Θεσσαλίας.
Οι ΚΑΔ και οι περιοχές των ανωτέρω κατηγοριών επιχειρήσεων προσδιορίζονται αναλυτικά στη σχετική Κ.Υ.Α. που δημοσιεύτηκε (Φ.Ε.Κ. Β’ – 2549).
Μετά την ολοκλήρωση της α’ φάσης της εκδήλωσης ενδιαφέροντος, και κατόπιν επεξεργασίας των στοιχείων των αιτήσεων, δημοσιεύτηκε η υπ’ αριθ. 61448/ 12.08.2024 Κ.Υ.Α. (Φ.Ε.Κ. Β’ – 4701), με την οποία προσδιορίζονται το ύψος, η μεθοδολογία προσδιορισμού και η ένταση της ενίσχυσης, οι προϋποθέσεις, η διαδικασία υποβολής αίτησης, τα απαιτούμενα στοιχεία και δικαιολογητικά, η διαδικασία χορήγησης της ενίσχυσης, οι υποχρεώσεις των δικαιούχων και κάθε άλλο συναφές ζήτημα. Δυνάμει της εν λόγω Απόφασης, από τις 13 Αυγούστου μέχρι τις 27 Σεπτεμβρίου 2024 άνοιξε εκ νέου η πλατφόρμα
https://www.aade.gr/mybusinesssupport για τη β΄ φάση υποβολή αιτήσεων ενίσχυσης. Ήδη μέσα από δύο γύρους πληρωμών, έχουν πιστωθεί 12,8 εκατ. ευρώ σε 1.297 δικαιούχους.
Τέλος, σύμφωνα με τα Δελτία Τύπου του Υπουργείου Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας, σε συνεργασία με τα Υπουργεία Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, Εσωτερικών, και Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας, έχουν προβλεφθεί τα κάτωθι μέτρα:
- Ενίσχυση μέσω της πλατφόρμας https://arogi.gov.gr/ για πρώτες ανάγκες, ζημιές σε οικοσκευή και απλές επισκευαστικές εργασίες. Έχουν πιστωθεί συνολικά 87,13 εκατ. ευρώ σε 19.420 δικαιούχους, εκ των οποίων 85,44 εκατ. ευρώ σε 18.976 δικαιούχους της Περιφέρειας Θεσσαλίας.
- Πρώτη αρωγή έναντι στεγαστικής συνδρομής μέσω της πλατφόρμας https://arogi.gov.gr/. Έχουν πιστωθεί συνολικά 16,90 εκατ. ευρώ σε 3.001 δικαιούχους, εκ των οποίων 16,84 εκατ. ευρώ σε 2.984 δικαιούχους της Περιφέρειας Θεσσαλίας.
- Παροχή στεγαστικής συνδρομής σε φυσικά και νομικά πρόσωπα για την αποκατάσταση κτιρίων
- Επιδότηση ενοικίου ή συγκατοίκησης
- Παράταση Καταβολής του Ελάχιστου Εγγυημένου Εισοδήματος (πρώην ΚΕΑ) και του Επιδόματος Στέγασης
- Αναστολή καταβολής φορολογικών υποχρεώσεων
- Αναστολή διενέργειας πράξεων αναγκαστικής εκτέλεσης
- Τριετής απαλλαγή από τον ΕΝΦΙΑ
- Ρύθμιση και αναστολή ασφαλιστικών εισφορών
- Αναστολή συμβάσεων εργασίας
- Έκτακτη χρηματοδότηση προς τους ΟΤΑ
Υλοποίηση του Thessaly Pass, μιας άυλης ψηφιακής κάρτας που περιλαμβάνει οικονομική ενίσχυση ως κίνητρο για πολίτες που επιθυμούν να επισκεφθούν τη Θεσσαλία.
Όσον αφορά στα ζητήματα που δεν άπτονται των αρμοδιοτήτων μας, και προκειμένου να δοθεί μια σαφής και ολοκληρωμένη απάντηση επί των τεθέντων ερωτημάτων, αρμόδια να σας ενημερώσουν είναι τα συνερωτώμενα Υπουργεία.»
