Απάντηση σε ερώτηση του προέδρου της «ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΛΥΔΗΣ» κ. Κυριάκου Βελόπουλου, έδωσε στη βουλή, ο υπ. Αγροτικής Ανάπτυξης κ. Κώστας Τσιάρας, αναφορικά με την μειωμένη ζήτηση για το πρόγραμμα Νέων Αγροτών.
Η ΕΡΩΤΗΣΗ
Στην ερώτηση ο κ. Βελόπουλος ανέφερε τα εξής:
«Κύριοι Υπουργοί,
Σύμφωνα με ενημέρωση αγροτών, τα τελευταία χρόνια, το πρόγραμμα «Νέων Αγροτών» αποτελούσε μια από τις σημαντικότερες ευκαιρίες για την ανανέωση και την ανάπτυξη του αγροτικού τομέα στην Ελλάδα και ιδιαίτερα στην ύπαιθρο. Ωστόσο, φαίνεται πως η ζήτηση για συμμετοχή νέων αγροτών είναι μειωμένη.
Θεωρούν οι ως άνω ότι το γεγονός αυτό δημιουργεί ερωτήματα και ανησυχίες για το μέλλον της πρωτογενούς παραγωγής στην πατρίδα μας και οι αίτιες μεταξύ άλλων είναι οι εξής:
α) Οικονομικές συνθήκες και το κόστος εισόδου. Το αρχικό κόστος εγκατάστασης και οι επενδύσεις που απαιτούνται για να «λειτουργήσει» μια αγροτική επιχείρηση είναι υψηλό και οι περισσότεροι νέοι δε διαθέτουν τα απαιτούμενα κεφάλαια. Ακόμα κι αν το πρόγραμμα Νέων Αγροτών προσφέρει σημαντικά κεφάλαια, αυτά δεν καλύπτουν πλήρως τις αυξημένες ανάγκες που έχουν προκύψει από την αύξηση των τιμών στον εξοπλισμό, τα αγροτικά εφόδια και την ενέργεια,
β) δυσκολίες στην πρόσβαση σε γη και πόρους. Οι νέοι αγρότες αδυνατούν να βρουν διαθέσιμες εκτάσεις σε προσιτές τιμές, ενώ τα μηχανήματα και ο εξοπλισμός που απαιτούνται για την εύρυθμη και βιώσιμη λειτουργία της εκμετάλλευσης έχουν σημαντικά υψηλό κόστος,
γ) γραφειοκρατία και αβεβαιότητα. Η γραφειοκρατία παραμένει ένας από τους σημαντικότερους ανασταλτικούς παράγοντες για τους νέους αγρότες. Η μακροχρόνια διαδικασία υποβολής και αξιολόγησης των αιτήσεων του προγράμματος δημιουργούν ανασφάλεια στους νέους. Πολλοί φοβούνται επίσης ότι οι πόροι και οι επιδοτήσεις ενδέχεται να καθυστερήσουν ή να μην αποδοθούν τελικά ποτέ,
δ) αλλαγές στην αγροτική πολιτική και τα κίνητρα. Το πρόγραμμα Νέων Αγροτών έχει υποστεί αρκετές τροποποιήσεις τα τελευταία χρόνια, με αποτέλεσμα πολλοί ενδιαφερόμενοι να θεωρούν ότι τα κίνητρα δεν είναι πλέον τόσο ελκυστικά όσο ήταν στο παρελθόν. Μειώσεις στις επιδοτήσεις και πιο αυστηρά κριτήρια επιλογής έχουν μειώσει τη δυνατότητα ένταξης, αποθαρρύνοντας πιθανούς νέους αγρότες από το να κάνουν αίτηση,
ε) μεταβολές στον κλάδο και τεχνολογικές απαιτήσεις. Η αγροτική παραγωγή απαιτεί πλέον μεγαλύτερες επενδύσεις σε τεχνολογίες αιχμής για να είναι ανταγωνιστική. Οι νέοι αγρότες πρέπει να διαθέτουν γνώσεις πάνω σε νέες τεχνολογίες, ενώ η χρήση αυτών συνεπάγεται αυξημένα κόστη τόσο στην εκπαίδευση όσο και στην εφαρμογή. Για πολλούς νέους που δεν έχουν πρόσβαση σε αυτά τα εργαλεία αλλά και τις γνώσεις, η ιδέα της εισόδου στον αγροτικό τομέα μοιάζει ακόμη πιο δύσκολη και δαπανηρή. Επισημαίνουν οι ως άνω ότι, εάν θέλουμε να δούμε ανανέωση και ανάπτυξη στον αγροτικό τομέα, απαιτούνται νέες πολιτικές που θα δώσουν λύσεις στα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι νέοι, όπως μείωση της γραφειοκρατίας, μεγαλύτερη προσβασιμότητα σε πόρους και τελικά ουσιαστικά κίνητρα (όχι απαραίτητα μόνο οικονομικά). Ζητούν οι ως άνω αγρότες από την Πολιτεία και τους αρμόδιους φορείς να βρουν άμεσα λύσεις που θα ενισχύσουν την ενασχόληση των νέων με τον πρωτογενή τομέα προς όφελος της υπαίθρου και της παρτίδας μας.
Με δεδομένα όλα τα παραπάνω,
Σε ποιες ενέργειες προτίθεστε να προβείτε, ώστε να βρεθούν άμεσα λύσεις που θα ενισχύσουν την ενασχόληση των νέων με τον πρωτογενή τομέα προς όφελος της υπαίθρου και της παρτίδας μας;»
ΑΠΑΝΤΗΣΗ ΤΣΙΑΡΑ
Σε απάντηση της παραπάνω ερώτησης, ο υπ. Αγροτικής Ανάπτυξης κ. Κώστας Τσιάρας, ανέφερε τα εξής:
«Σχετικά με την παραπάνω Ερώτηση που κατέθεσε ο Βουλευτής κ. Κυρ. Βελόπουλος, για τα θέματα της αρμοδιότητας του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, σας πληροφορούμε τα εξής:
Αναφορικά με το Πρόγραμμα Νέων Αγροτών, επισημαίνεται ότι στόχοι της Παρέμβασης Π3-75.1 «Εγκατάσταση Γεωργών Νεαρής Ηλικίας» του Στρατηγικού Σχεδίου Κοινής Αγροτικής Πολιτικής (ΣΣ ΚΑΠ) της Ελλάδας 2023-2027 είναι: η προσέλκυση στη γεωργία και η παραμονή των νέων σε ηλικία γεωργών, η διευκόλυνση της βιώσιμης επιχειρηματικής ανάπτυξης σε αγροτικές περιοχές, η προώθηση της απασχόλησης, της ανάπτυξης, της ισότητας των φύλων και η προώθηση της κοινωνικής ένταξης και της τοπικής ανάπτυξης στις αγροτικές περιοχές. Στο πλαίσιο αυτό, προβλέπεται η παροχή κατ’ αποκοπή οικονομικής στήριξης σε νέους, οι οποίοι, κατά το έτος υποβολής αιτημάτων στήριξης, δεν έχουν υπερβεί το 40ο έτος της ηλικίας τους, ώστε να εγκατασταθούν, για πρώτη φορά, στον τομέα της γεωργίας ως αρχηγοί βιώσιμης γεωργικής εκμετάλλευσης και να παραμείνουν σε αυτόν.
Η παρέμβαση Π3-75.1 «Εγκατάσταση Γεωργών Νεαρής Ηλικίας» προκηρύχθηκε, για πρώτη φορά, με την υπ’ αρ. 3088/1-11-2024 Πρόσκληση για την υποβολή αιτημάτων στήριξης, με συνολική δημόσια δαπάνη 410 εκ. ευρώ. Με βάση τα αιτήματα στήριξης που υποβλήθηκαν, φαίνεται ότι δεσμεύεται έως το 50% των διαθέσιμων πόρων στην πρώτη Πρόσκληση της παρέμβασης. Επομένως, με βάση τη διαθέσιμη δημόσια δαπάνη, φαίνεται ότι υπάρχει η δυνατότητα νέας Πρόσκλησης της παρέμβασης, καθώς η προγραμματική περίοδο του ΣΣ ΚΑΠ ολοκληρώνεται το 2027.
Τέλος, για τα θέματα που θίγονται στην Ερώτηση 4199/26-3-2025 και άπτονται των αρμοδιοτήτων του ΕΛ.Γ.Ο.-ΔΗΜΗΤΡΑ (Ελληνικός Γεωργικός Οργανισμός-ΔΗΜΗΤΡΑ), διαβιβάζουμε το υπ’αριθμ. πρωτ. 15071/2-4-2025 σχετικό έγγραφο του εν λόγω Οργανισμού.»
ΑΠΑΝΤΗΣΗ ΚΑΙ ΤΟΥ ΕΛΓΟ ΔΗΜΗΤΡΑ
Σε απάντηση της ανωτέρω Ερώτησης, που κατέθεσε στη Βουλή των Ελλήνων, ο Βουλευτής Β3′ Νοτίου Τομέα Αθηνών και Πρόεδρος της ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΛΥΣΗΣ κ. Βελόπουλος Κυριάκος, σας γνωρίζουμε σας τα εξής:
Ο ΕΛΓΟ – ΔΗΜΗΤΡΑ είναι ο κύριος φορέας αγροτικής εκπαίδευσης και κατάρτισης του ΥΠΑΑΤ, με βασική αποστολή την οργάνωση και υποστήριξη της Γεωργικής Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης καθώς και την οργάνωση και λειτουργία της δια βίου επαγγελματικής κατάρτισης των αγροτών ή υποαπασχολούμενων στον αγροτικό τομέα. Στόχος της γεωργικής επαγγελματικής κατάρτισης που προσφέρει ο ΕΛΓΟ – ΔΗΜΗΤΡΑ κυρίως στους νέους αγρότες ηλικίας έως 40 ετών, είναι η παροχή εξειδικευμένων γνώσεων και δεξιοτήτων που προωθούν την καινοτομία και την επιχειρηματικότητα, συμβαδίζουν με τις σύγχρονες εξελίξεις της τεχνολογικής ανάπτυξης και είναι προσαρμοσμένες στις νέες συνθήκες ανταγωνισμού. Τα Κέντρα «ΔΗΜΗΤΡΑ», ως δομές επαγγελματικής κατάρτισης και δια βίου μάθησης υλοποιούν διάφορες δράσεις αγροτικής επαγγελματικής κατάρτισης μεταξύ αυτών και δράσεις κατάρτισης Υπόχρεων Νέων Γεωργών με σκοπό την επαγγελματική αναβάθμιση και βελτίωση της ανταγωνιστικότητας του ανθρώπινου δυναμικού που δραστηριοποιείται στην κάθε περιοχή, ώστε να παραχθούν προϊόντα αυξημένης προστιθέμενης αξίας με σεβασμό προς τον καταναλωτή αλλά και το περιβάλλον.