Περίοδο αντιφατικών εξελίξεων διανύει η παγκόσμια αγορά στο ελαιόλαδο, καθώς παρά τη σαφή ανάκαμψη των διεθνών εισαγωγών, οι τιμές παραγωγής στις κύριες χώρες της ΕΕ κατρακυλούν σε ιστορικά χαμηλά επίπεδα, απειλώντας τη βιωσιμότητα χιλιάδων αγροτικών εκμεταλλεύσεων.
Η τελευταία έκθεση του Διεθνούς Συμβουλίου Ελαιολάδου (IOC) καταγράφει μια εικόνα με έντονες αντιθέσεις και νέα δεδομένα για τον ελαιοκομικό κλάδο. Με αυξήσεις – ρεκόρ στις εισαγωγές στις Ηνωμένες Πολιτείες, την Κίνα και την Αυστραλία, ο κλάδος φαίνεται να αποκτά νέα δυναμική, ενώ οι αγρότες έρχονται αντιμέτωποι με πρωτόγνωρες πιέσεις και οικονομική αβεβαιότητα.
“Κατά τους πρώτους οκτώ μήνες της εμπορικής περιόδου 2024/25 οι παγκόσμιες εισαγωγές ελαιολάδου αυξήθηκαν κατά 8,7%, αγγίζοντας τους 483.330 τόνους“
H άνοδος της διεθνούς ζήτησης για ελαιόλαδο δεν στάθηκε ικανή να συγκρατήσει την κατάρρευση των τιμών στις μεγάλες παραγωγικές περιοχές της Μεσογείου.
Αύξηση κατά 8,7% των εισαγωγών
Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία της IOC, κατά τους πρώτους οκτώ μήνες της εμπορικής περιόδου 2024/25 οι παγκόσμιες εισαγωγές ελαιολάδου αυξήθηκαν κατά 8,7%, αγγίζοντας τους 483.330 τόνους.
Η άνοδος αυτή αποδίδεται, σύμφωνα με το Διεθνές Συμβούλιο Ελαιολάδου, στο ενδιαφέρον καταναλωτών, που αναγνωρίζουν τα διατροφικά οφέλη του εξαιρετικού παρθένου ελαιολάδου, αλλά και στη σχετική σταθεροποίηση των τιμών λιανικής σε πολλές χώρες.
Συγκεκριμένα, οι σημαντικότερες αυξήσεις σημειώθηκαν σε στρατηγικές αγορές:
- Αυστραλία: +82,2% (20.870 τόνοι)
- Κίνα: +72,2% (13.695 τόνοι)
- Καναδάς: +24,7% (36.178 τόνοι)
- Ηνωμένες Πολιτείες: +16,8% (236.204 τόνοι)
Ωστόσο, υπήρξαν και περιοχές με έντονη πτώση στις εισαγωγές:
- Βραζιλία: -19,5% (38.120 τόνοι)
- Ιαπωνία: -8,7% (17.818 τόνοι)
- Λοιπές χώρες εκτός ΕΕ: -5,2% (120.445 τόνοι)
Η διακύμανση αυτή υπογραμμίζει ότι η ανάκαμψη παραμένει άνιση και εξαρτάται από τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά κάθε αγοράς.
Κατάρρευση των τιμών παραγωγού
Παρά τις θετικές εξελίξεις στο εμπόριο, οι τιμές παραγωγής του εξαιρετικού παρθένου ελαιολάδου κατέρρευσαν ιδίως στην Ισπανία και την Ελλάδα, όπως αποδεικνύεται από τα στοιχεία της IOC.
Ειδικότερα, στη Χαέν, επίκεντρο της παγκόσμιας παραγωγής στην Ισπανία, η μέση τιμή στο τέλος Μαΐου υποχώρησε στα 338,5 ευρώ/100 κιλά, σημειώνοντας πτώση 57% σε σχέση με έναν χρόνο πριν. Στην Ελλάδα (Χανιά), η μείωση άγγιξε το 51%, με την τιμή να διαμορφώνεται στα 360 ευρώ/100 κιλά.
Στον αντίποδα, η Ιταλία διατήρησε σταθερότητα, με τις τιμές στο Μπάρι να κυμαίνονται περίπου στα 970 ευρώ/100 κιλά, καταγράφοντας οριακή αύξηση 0,5%.
Η ανισορροπία αυτή μεταξύ αυξημένης διεθνούς ζήτησης και χαμηλών τιμών παραγωγής προκαλεί έντονη ανησυχία, καθώς απειλεί την οικονομική βιωσιμότητα χιλιάδων παραγωγών, ιδίως σε μια περίοδο που χαρακτηρίζεται από αυξανόμενο κόστος παραγωγής και κλιματική αβεβαιότητα.
Μείωση στις εισαγωγές επιτραπέζιων ελιών
Σε αντίθεση με το ελαιόλαδο, οι εισαγωγές επιτραπέζιων ελιών υποχώρησαν κατά 16%, περιοριζόμενες σε 276.317 τόνους. Η πτώση επηρέασε σχεδόν όλους τους μεγάλους εξαγωγείς:
- Αίγυπτος: -37,6% (48.568 τόνοι)
- Αργεντινή: -19,2% (49.972 τόνοι)
- Μαρόκο: -8,8% (27.949 τόνοι)
- Ελλάδα: -5,7% (35.562 τόνοι)
Η μοναδική εξαίρεση ήταν η Ισπανία, η οποία κατέγραψε μικρή αύξηση (+1,6%), φτάνοντας τους 48.285 τόνους. Αυτό επέτρεψε στη χώρα να ισχυροποιήσει τη θέση της ως τρίτος μεγαλύτερος εξαγωγέας διεθνώς, με μερίδιο αγοράς 17,5%.
Οι προοπτικές
Με τη νέα παραγωγική περίοδο στον ορίζοντα, οι φορείς του κλάδου καλούνται να αξιολογήσουν τις εξελίξεις και να εξετάσουν μέτρα για τη σταθεροποίηση των τιμών παραγωγού, την ενίσχυση της αξίας του προϊόντος και την εξασφάλιση της βιωσιμότητας του ελαιώνα.
Η ερχόμενη χρονιά θα αποδειχθεί καθοριστική για τον κλάδο, καθώς θα δείξει αν η θετική δυναμική των εξαγωγών μπορεί να μετουσιωθεί σε βελτίωση του εισοδήματος των παραγωγών και αν θα αντιστραφεί η τάση των χαμηλών τιμών.
Πηγή: ot.gr
