- Η επιλογή της χύδην εξαγωγής παραμένει αμφιλεγόμενη, τόσο για την αναγνωρισιμότητα του ελληνικού ελαιολάδου, όσο και για την απόδοση της επένδυσης των ελλήνων ελαιοπαραγωγών
- Ποιες οι τιμές λιανικής πώλησης ελαιολάδου στο Ηνωμένο Βασίλειο
Ισπανία και Ιταλία διατηρούν δεσπόζουσα θέση στη βρετανική αγορά ελαιολάδου, καθώς το εξαγωγικό δυναμικό τους, τόσο σε επίπεδο μεγέθους παραγωγής (Ισπανία), όσο και σε επίπεδο brand name (Ιταλία), υπερτερεί του αντίστοιχου ελληνικού, επισημαίνεται σε έρευνα αγοράς για τον κλάδο του ελαιολάδου στο Ηνωμένο Βασίλειο, που εκπόνησε το Γραφείο Οικονομικών και Εμπορικών Υποθέσεων της πρεσβείας μας στο Λονδίνο.
Ωστόσο, το ελληνικό εξαιρετικά παρθένο ελαιόλαδο έχει πλέον εδραιωθεί στην συνείδηση του βρετανού καταναλωτή ως συνώνυμο υψηλής ποιότητας και εξαιρετικών οργανοληπτικών χαρακτηριστικών, γεγονός που έχει ως αποτέλεσμα την αυξανόμενη αναγνωρισιμότητα του.
Σε αυτό, ιδιαίτερα θετικά συνέβαλε η γαστρονομική έκρηξη που σημειώθηκε στο Λονδίνο και στα μεγάλα αστικά κέντρα του ΗΒ τα τελευταία χρόνια, η οποία, μεταξύ άλλων, ανέδειξε το ελαιόλαδο ως βασικό συστατικό της μεσογειακής διατροφής.
Οι επιδόσεις της Ελλάδας στην κατηγορία ήταν καλύτερες από άλλων βασικών χωρών-προμηθευτών (Ισπανία, Ιταλία, κ.α.) με αποτέλεσμα η Ελλάδα να κατακτήσει μεγαλύτερο μερίδιο της αγοράς.
Ενδεικτικό είναι και το γεγονός ότι το ελληνικό ελαιόλαδο Odysea, κατέλαβε το 2024 την 11η θέση στην κατάταξη των πωλήσεων βρώσιμων ελαίων, έναντι 14ης το 2023, καταγράφοντας αύξηση 47,6% των πωλήσεων σε σχέση με τον προηγούμενο χρόνο.
Ωστόσο, καθώς το ελληνικό ελαιόλαδο συνεχίζει να πωλείται χύδην, να αναμιγνύεται με λάδι άλλης προέλευσης και να συσκευάζεται σε μεγάλες ελαιοπαραγωγούς και έμπειρες εξαγωγικά χώρες όπως (Ιταλία), η παρουσία του στη βρετανική αγορά μέσω άλλων επωνυμιών δεν μπορεί να καταγραφεί.
“Η επιλογή της χύδην εξαγωγής παραμένει αμφιλεγόμενη, τόσο για την αναγνωρισιμότητα του ελληνικού ελαιολάδου, όσο και για την απόδοση της επένδυσης των Ελλήνων ελαιοπαραγωγών“
Επιπλέον, το brand name της Ελλάδας, ως χώρας-παραγωγού ποιοτικών προϊόντων (κρασί, λάδι, μέλι), έχει πλέον αναδειχθεί, προσδίδοντας στα προϊόντα μεγαλύτερη προστιθέμενη αξία, γεγονός το οποίο οι εξαγωγείς πρέπει να εκμεταλλευθούν.
Λαμβάνοντας υπόψη ότι η υγιεινή διατροφή και η βιωσιμότητα αναμένεται να εξακολουθήσουν να αποτελούν παράγοντα διαφοροποίησης και προσέλκυσης νέων καταναλωτών στο ΗΒ, η ανάδειξη των ποιοτικών χαρακτηριστικών του ελληνικού ελαιολάδου ΠΟΠ και ΠΓΕ, καθώς και η έμφαση σε ελαιόλαδα βιολογικής καλλιέργειας, αποτελεί την πλέον κατάλληλη στρατηγική για τους Έλληνες παραγωγούς και εξαγωγείς στη συγκεκριμένη αγορά.
Τέλος, η συνεπής συμμετοχή σε επιλεγμένες εμπορικές εκθέσεις και άλλες προωθητικές δράσεις στον βρετανικό κλαδικό τύπο, μπορούν να συνεισφέρουν στη διατήρηση και στη διεύρυνση του μεριδίου αγοράς και στην παγίωση του ελληνικού ελαιολάδου στη συνείδηση των αγοραστών του ΗΒ.
Προοπτικές για τον τομέα
Παρά την πρόσφατη μεγάλη αύξηση των τιμών ελαιολάδου, οι βρετανικές εισαγωγές εξαιρετικά παρθένου -κύρια κατηγορία ελληνικού ενδιαφέροντος- δεν επηρεάστηκαν σημαντικά σε σχέση με το προηγούμενο έτος.
Δεδομένου ότι το ελαιόλαδο δεν αποτελεί, παραδοσιακά, μέρος της συνήθους διατροφής του μέσου βρετανού καταναλωτή, το αγοραστικό κοινό του εν λόγω προϊόντος ανήκει πιθανότατα στα εισοδηματικά στρώματα, των οποίων οι διατροφικές επιλογές επηρεάζονται λιγότερο από την αύξηση των τιμών.
Ως προς τις προοπτικές στη βρετανική αγορά ελαιολάδου, αναμένεται να παρατηρηθούν οι ακόλουθες τάσεις:
- Τα ελαιόλαδα ιδιωτικής ετικέτας θα συνεχίσουν να κυριαρχούν στην αγορά, με προτίμηση για μεγαλύτερες, πιο οικονομικές συσκευασίες.
- Για τα επώνυμα προϊόντα (εξαιρετικά παρθένου) που απευθύνονται σε υψηλότερα εισοδήματα (delicatessen), όπου ο παράγοντας υγιεινής διατροφής εξακολουθεί να είναι πρωταρχικός, προτιμητέες θα είναι συσκευασίες που προσφέρουν εύκολο τρόπο δοσομέτρησης και ελέγχου της πρόσληψης θερμίδων (συσκευασίες σε σπρέι κ.α.), συνήθως μικρότερης χωρητικότητας.
- Η επιρροή των κοινωνικών δικτύων και γενικά των διαμορφωτών κοινής γνώμης στην προώθηση ελαιολάδου θα εξακολουθήσει να είναι σημαντική για την τοποθέτηση συγκεκριμένων brand names σε ανώτερη τιμολογιακή κατηγορία.
- Η γήρανση του πληθυσμού και η στροφή των καταναλωτών στην υγιεινή διατροφή αναμένεται να αυξήσουν τη ζήτηση προϊόντων υγείας και ευεξίας, καθώς και προϊόντων υψηλής διατροφικής αξίας.
Μέθοδοι προώθησης του ελληνικού ελαιολάδου
Δεδομένης της σύγχρονης σημασίας των μέσων κοινωνικής δικτύωσης για την αναγνωρισιμότητα των προϊόντων, είναι απαραίτητη η διοργάνωση, με πρωτοβουλία ελληνικών φορέων του κλάδου ή και δημόσιων φορέων (Περιφέρειες κλπ), εκδηλώσεων παρουσίασης σε εξειδικευμένα κοινά – διαμορφωτές κοινής γνώμης/influencers (π.χ. προβεβλημένοι σεφ, προσωπικότητες των μέσων μαζικής ενημέρωσης και των μέσων κοινωνικής δικτύωσης, bloggers διατροφής κ.λ.π.) για την προώθηση του ελληνικού ελαιολάδου ως εμπορικού σήματος.
Τα προγράμματα προσκεκλημένων αγοραστών («hosted buyers») σε ελληνικές εκθέσεις τροφίμων, σε συνδυασμό με εκδηλώσεις «συνολικής εμπειρίας» στους συμμετέχοντες (π.χ. επίσκεψη ελαιώνα και γύρω περιοχής, επίδειξη παραγωγικής διαδικασίας, παραδοσιακό γεύμα με τοπικά προϊόντα, κ.α.) μπορούν να συμβάλουν στην περαιτέρω προώθηση του ελληνικού ελαιολάδου στην βρετανική αγορά.
Δεδομένου του μεγάλου αριθμού βρετανών επισκεπτών στη χώρα μας (4,5 εκ. ετησίως), η ανάδειξη της μεσογειακής διατροφής και τα οφέλη της, σε συνδυασμό με την προώθηση τουριστικών και γαστρονομικών προορισμών (Κρήτη, Μυτιλήνη, Πελοπόννησος) θα συνέβαλε σημαντικά στην περαιτέρω προβολή του ελληνικού ελαιολάδου στους βρετανούς καταναλωτές.
Παράλληλα με την εξοικείωση των βρετανών καταναλωτών με τη γεύση του ελληνικού ελαιολάδου (πιο έντονη από τα ραφιναρισμένα έλαια) θα πρέπει να τονίζεται η υπεροχή του, αφενός σε σχέση με ελαιόλαδα που παράγονται σε ανταγωνιστικές χώρες (Ισπανία, Ιταλία), αφετέρου οι ευεργετικές για την υγεία ιδιότητές του συγκριτικά με άλλα φυτικά λίπη και έλαια, και ιδίως το κραμβέλαιο, το οποίο παράγεται στο ΗΒ.
Τιμές λιανικής πώλησης ελαιολάδου στο Ηνωμένο Βασίλειο
Στον Πίνακα που ακολουθεί καταγράφονται ενδεικτικές τιμές λιανικής ελαιολάδων που διατέθηκαν στη βρετανική αγορά ελαιολάδου από τις μεγάλες αλυσίδες τροφίμων τον Απρίλιο 2024.
Όλα τα παρακάτω προϊόντα κυκλοφορούν σε ποικιλία συσκευασιών, πέραν αυτών που αναγράφονται ενδεικτικά στον πίνακα. Συνηθέστερη συσκευασία είναι το γυάλινο μπουκάλι 500 ml, 750 ml και ενός λίτρου. Οι συσκευασίες μικρότερες των 250 ml συνήθως προορίζονται για ειδικά λάδια (π.χ. με αρωματικά φυτά, σπρέι, κλπ.). ενώ οι μεγαλύτερες του ενός λίτρου είναι, συνήθως, μεταλλικές. Πλαστικές συσκευασίες απαντώνται, κυρίως, στα μη παρθένα ελαιόλαδα και στα προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας των εκπτωτικών καταστημάτων.
Όλα τα παραπάνω προϊόντα κυκλοφορούν σε ποικιλία συσκευασιών. πέραν αυτών που αναγράφονται ενδεικτικά στον ανωτέρω πίνακα, Συνηθέστερη συσκευασία είναι το γυάλινο μπουκάλι 500 ml, 750 ml και ενός λίτρου, Οι συσκευασίες μικρότερες των 250 ml συνήθως προορίζονται για ειδικά λάδια (π.χ. με αρωματικά φυτά, σπρέι, κλπ,), ενώ οι μεγαλύτερες του ενός λίτρου είναι, συνήθως, μεταλλικές.
Πλαστικές συσκευασίες απαντώνται, κυρίως, στα μη παρθένα ελαιόλαδα και στα προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας των εκπτωτικών καταστημάτων. Σημειώνεται ότι η διαθεσιμότητα ορισμένων από τα παρακάτω προϊόντα, και ιδιαίτερα προϊόντων μικρότερων εταιρειών, συμπεριλαμβανομένων των ελληνικών, δεν είναι διαρκής.
Πιν: Ενδεικτικές τιμές λιανικής πώλησης εξαιρετικά παρθένου ελαιολάδου (τιμή εκτός προσφορών σε λίρες, Απρίλιος 2024)
Πιν: Ενδεικτικές τιμές λιανικής πώλησης ελληνικού εξαιρετικά παρθένου ελαιολάδου (τιμή εκτός προσφορών σε λίρες, Απρίλιος 2024)
Δεδομένου ότι το ΗΒ εισάγει όλη την ποσότητα ελαιολάδου που καταναλώνει, οι εξελίξεις στην παγκόσμια παραγωγή και αγορά ελαιολάδου επηρεάζουν καθοριστικά και τη βρετανική αγορά.
Η παγκόσμια παραγωγή ελαιολάδου, έχοντας φτάσει στα χαμηλότερα επίπεδα των τελευταίων δέκα ετών το 2022/23 και 2023/24,ανακάμπτει σταδιακά. Συγκεκριμένα, υπολογίζεται ότι, το 2024/25, θα αυξηθεί κατά 31%, στους 3,3 εκ. τόνους, από 2,6 εκ. τόνους το 2023/24.
Η παραγωγή ελαιολάδου των χωρών της ΕΕ παραμένει κυρίαρχη σε σχέση με των χωρών εκτός ΕΕ και προβλέπεται να φτάσει τους 1,9 εκ. τόνους το 2024/25, από 1,5 εκ. τόνους το 2023/24. Η παραγωγή στις χώρες εκτός ΕΕ αναμένεται επίσης να αυξηθεί με πρόβλεψη για 1,4 εκ. τόνους το 2024/25 σε σχέση με 1,03 εκ. τόνους το 2023/24.
Γράφημα 1: Παγκόσμια παραγωγή ελαιολάδου, 2018-2025
Πηγή: International
Όπως παρατηρείται στο Γράφημα 2, η αύξηση της παραγωγής στις τρείς χώρες με τη σημαντικότερη παραγωγή (Ισπανία, Ιταλία και Ελλάδα) οδήγησε σε μείωση των τιμών παραγωγού. Η πτώση στις τιμές προς το τέλος του 2024 είναι εμφανής, ιδιαίτερα σε Ελλάδα και Ισπανία, όπου οι τιμές πλησιάζουν τα 4 ευρώ/κιλό, ενώ η Ιταλία εξακολούθησε να διατηρεί αρκετά υψηλότερες τιμές.
Γράφημα 2: Τιμές παραγωγού εξαιρετικά παρθένου ελαιόλαδου σε Ισπανία, Ιταλία και Ελλάδα
Tο 2024, οι εισαγωγές ελαιολάδου του ΗΒ ανήλθαν σε 442 εκ.λίρες (60.871 τόνοι). Παρά την σημαντική αύξηση της αξίας των εισαγωγών (κατά 30%) σε σχέση με το προηγούμενο έτος, οι εισαγόμενες ποσότητες ελαιολάδου σε όλες τις κατηγορίες μειώθηκαν μόνο ελαφρά (-2,7%), υποδεικνύοντας μικρή ελαστικότητα της ζήτησης ελαιολάδου στο ΗΒ σε σχέση με την τιμή του.
Οι μεγαλύτεροι προμηθευτές ελαιολάδου του ΗΒ είναι οι χώρες της ΕΕ, με κορυφαία την Ισπανία, η οποία το 2024 κατείχε το 49,9% των εισαγωγών σε αξία και το 52,8% σε ποσοτικούς όρους, ακολουθούμενη από την Ιταλία που κατείχε το 19% της αξίας και το 16% σε όγκο αντίστοιχα.
Η Ελλάδα κατέλαβε την 5η θέση μεταξύ των σημαντικότερων προμηθευτών ελαιολάδου του ΗΒ, με μερίδιο 4,5% της συνολικής αξίας των εισαγωγών (20 εκ. λίρες) και 6,5% της συνολικής ποσότητας (3,9 εκ. κιλά) έναντι 4,8% και 4% αντίστοιχα το 2023.
Το σύνολο σχεδόν των εισαγωγών από την Ελλάδα (98 %) αφορά σε εξαιρετικά παρθένο ελαιόλαδο. Ειδικότερα, το 2024, η Ελλάδα εξήγαγε στο ΗΒ εξαιρετικά παρθένο ελαιόλαδο αξίας 18,6 εκ.λιρών (3,8 εκ.κιλά), με μέση αξία ανά κιλό 4,9 λίρες (έναντι 6,4 το 2023), ενώ οι συνολικές ελληνικές εξαγωγές ελαιολάδου στο ΗΒ σημείωσαν άνοδο τόσο σε αξία κατά +21,1%, όσο και σε ποσότητα, κατά 58,8% σε σχέση με το προηγούμενο έτος.
Πιν: Σημαντικότερες χώρες- προμηθευτές ελαιολάδου (Κ.Σ.Ο.1509), 2023-2024
