- Του Χρήστου Αθανασιάδη
Μέχρι 30 € ενίσχυση το στρέμμα σωρευτικά, μπορούν να λάβουν όσοι αγρότες εφαρμόζουν το πρότυπο Π1-31.3 – Εφαρμογή βελτιωμένων πρακτικών φυτοκάλυψης, με παράλληλη ενίσχυση και δημιουργία περιοχών ενισχυμένης βιοποικιλότητας.
Πιο αναλυτικά:
Α. Για τη φυτοκάλυψη στις μόνιμες καλλιέργειες χορηγείται 10 €/στρ. ενίσχυση, για τη σπορά ποωδών γρασιδιών και σπορά αζωτοδεσμευτικών ειδών (π.χ.ψυχανθών) στον υπόροφο, με κάλυψη τουλάχιστον 70% των λωρίδων μεταξύ των
γραμμών φύτευσης .
Στις αρόσιμες εκτάσεις χορηγείται ενίσχυση 10 €/στρ. για τη σπορά επίσπορων καλλιεργειών, σπορά ποωδών γρασιδιών και σπορά αζωτοδεσμευτικών ειδών (π.χ. ψυχανθών) με κάλυψη τουλάχιστον 70% του αγροτεμαχίου.
Β. Η σπορά φυτών ξενιστών επικονιαστών και ωφελίμων εντόμων ενισχύεται με 10€/στρ. για κάλυψη τουλάχιστον 10% της έκτασης του αγροτεμαχίου για τις αρόσιμες καλλιέργειες και τους δενδρώνες.
Οι ενισχύσεις Α και Β μπορούν να είναι συμπληρωματικές.
Η ενίσχυση θεωρείται ως επαύξηση της βασικής ενίσχυσης λόγω των σημαντικών περιβαλλοντικών υπηρεσιών που παρέχονται, ενδεικτικά καλύπτονται 5 από τους 6 τομείς προτεραιότητας που αναφέρονται στο άρθρο 31.
Όπως αναφέρεται στο2η τροποποίηση του Στρατηγικού Σχεδίου ΚΑΠ 2023-2027, η συμμετοχή των γεωργών κατά το πρώτο έτος εφαρμογής στο πρότυπο Π1-31.3 – Εφαρμογή βελτιωμένων πρακτικών φυτοκάλυψης, με παράλληλη ενίσχυση και δημιουργία περιοχών ενισχυμένης βιοποικιλότητας, ήταν εξαιρετικά χαμηλή και ανήλθε μόλις στο 18% των εκτάσεων που είχαν προδιαγραφεί. Συνεπώς είναι αναγκαίο να καταστεί το μέτρο πιο ελκυστικό και απλούστερο στην εφαρμογή.
Με την παρούσα τροποποίηση απλουστεύεται η παρέμβαση με διατήρηση της περιβαλλοντικής φιλοδοξίας. Αυξάνεται η ελκυστικότητα της παρέμβασης προς όφελος της βιοποικιλότητας. Αναδιαρθρώνονται οι δράσεις ώστε να γίνει πιο εύκολη η εφαρμογή της και συνεπώς να αυξηθεί η κάλυψη των εκτάσεων προς όφελος της διατήρησης του εδάφους και της βιοποικιλότητας. Διαγράφονται τα είδη των φυτών τα οποία περιλαμβάνονται σε εξαντλητική λίστα στο εθνικό νομικό πλαίσιο.
Ο ανασχεδιασμός της παρέμβασης την καθιστά πιο απλή, λειτουργική, ελκυστική και εφαρμόσιμη από τους γεωργούς με αναμενόμενη επίπτωση την πιο εκτεταμένη εφαρμογή της παρέμβασης.
Συγκεκριμένος σχεδιασμός, απαιτήσεις και όροι επιλεξιμότητας της παρέμβασης- Περιγραφή
Η παρέμβαση αφορά αρόσιμες εκτάσεις και δενδρώνες και στοχεύει στην προστασία από τη διάβρωση, τη διατήρηση ή/και αύξηση της οργανικής ουσίας στο έδαφος και προώθηση της βιοποικιλότητας. Εφαρμόζεται σε επιλέξιμες εκτάσεις μονίμων ή αρόσιμων καλλιεργειών. Σχετίζεται με απαιτήσεις του προτύπου ΚΓΠΚ 6, και αφορά ενεργούς γεωργούς .
Η παρέμβαση θα εφαρμοστεί με τη μορφή δύο συμπληρωματικών δράσεων:
α. Εφαρμογή βελτιωμένων πρακτικών φυτοκάλυψης, και
β. Δημιουργία περιοχών ενισχυμένης βιοποικιλότητας με ξενιστές επικονιαστών.
Η παρέμβαση έχει δύο συμπληρωματικές δράσεις:
Α. Εφαρμογή βελτιωμένων πρακτικών φυτοκάλυψης:
• Στις μόνιμες καλλιέργειες απαιτείται η σπορά ποωδών γρασιδιών ή αζωτοδεσμευτικών ειδών στον υπόροφο, με κάλυψη τουλάχιστον 70% των λωρίδων μεταξύ των γραμμών φύτευσης ή 70% του ελεύθερου χώρο του υποορόφου των δενδρώνων.
• Στις αρόσιμες εκτάσεις απαιτείται η σπορά ποωδών γρασιδιών και αζωτοδεσμευτικών ειδών (π.χ. ψυχανθών) ή άλλων καλλιεργειών φυτοκάλυψης με κάλυψη τουλάχιστον 70% του αγροτεμαχίου.
Τόσο για τις μόνιμες καλλιέργειες όσο και για τις αρόσιμες εκτάσεις, τα φυτά αυτά θα βρίσκονται στο αγροτεμάχιο τουλάχιστον κατά την προβλεπόμενη στο ΚΓΠΚ 6 χρονική περίοδο.
Δεν επιτρέπεται συγκομιδή καρπού από αυτά τα φυτά, ενώ επιτρέπεται η βόσκηση και η ενσωμάτωση των φυτών. Δεν επιτρέπεται η χρήση φυτοπροστατευτικών χημικών για τα φυτά εδαφοκάλυψης.
Τα είδη και γένη των φυτών εδαφοκάλυψης περιλαμβάνονται στο εφαρμοστικό εθνικό πλαίσιο Η εδαφοκάλυψη της δράσης αυτής μπορεί να εφαρμόζεται στις εκτάσεις των ζωνών ανάσχεσης του ΚΓΠΚ 4.
Β. Δημιουργία περιοχών ενισχυμένης βιοποικιλότητας
Απαιτείται η σπορά φυτών ξενιστών επικονιαστών και ωφελίμων εντόμων με κάλυψη τουλάχιστον 10% της έκτασης του αγροτεμαχίου για αρόσιμες εκτάσεις και δενδρώνες. Ορίζεται ελάχιστη επιφάνεια κάλυψης τα 100μ2 ή 0.01Ηα.
Οι γεωργοί μπορούν να εφαρμόζουν την πρακτική αυτή σε οποιοδήποτε σημείο του αγροτεμαχίου επιθυμούν.
Τα φυτά ξενιστές πρέπει να παραμένουν στο αγροτεμάχιο τουλάχιστον έως 15 Μαΐου.
Δεν επιτρέπεται η χρήση φυτοπροστατευτικών χημικών για τα φυτά ξενιστές επικονιαστών. Δεν επιτρέπεται η βόσκηση των φυτών ξενιστών επικονιαστών.
Η σπορά των φυτών ξενιστών της δράσης αυτής μπορεί να εφαρμόζεται στις εκτάσεις των ζωνών ανάσχεσης του ΚΓΠΚ 4. Οι ενισχύσεις Α και Β μπορούν να είναι συμπληρωματικές.
Η παρέμβαση είναι σημαντική βελτίωση της ΚΓΠΚ 6 αλλά και ενίσχυση της βιοποικιλότητας. Για όλα τα αγροτεμάχια αροσίμων καλλιεργειών και για τα αγροτεμάχια των δενδρωδών που βρίσκονται σε εδάφη με κλίση άνω του 10% επιβάλλεται να υπάρχει φυτική κάλυψη κατά την ευαίσθητη περίοδο. Ως «ευαίσθητη περίοδος» σύμφωνα με το ΚΓΠΚ6 ορίζεται η περίοδος των υγρών μηνών του έτους (περίοδος βροχοπτώσεων), δηλαδή η περίοδος 15/12 έως 05/3 και οπωσδήποτε όχι νωρίτερα από την προετοιμασία του εδάφους για την επόμενη εαρινή σπορά, ανάλογα µε την καλλιέργεια.
Η διατήρηση της φυτοκάλυψης του εδάφους στις αρόσιμες καλλιέργειες στο πλαίσιο της ΚΓΠΚ 6 εξασφαλίζεται είτε με την κύρια καλλιέργεια είτε επιτρέποντας την αυτοφυή βλάστηση είτε με τα υπολείμματα στο έδαφος.
Στην περίπτωση των μονίμων καλλιεργειών, η υποχρέωση για φυτοκάλυψη κατά τη διάρκεια της υγρής περιόδου ισχύει για τις εκτάσεις που βρίσκονται σε περιοχές με κλίση άνω του 10% και αφορά σε αυτοφυή βλάστηση ή και διασκορπισμό
φυτικών υπολειμμάτων.
Με το συγκεκριμένο οικολογικό σχήμα εφαρμόζεται πιο αποτελεσματική φυτοκάλυψη με πρόσθετη προστασία από διάβρωση αλλά και ενίσχυση της οργανικής ουσίας του εδάφους. Παράλληλα και εφόσον εφαρμόζεται η Δράση Β επαυξάνεται και η βιοποικιλότητα.
Τέλος ενισχύονται και οι υπόλοιπες εκμεταλλεύσεις με μόνιμες καλλιέργειες που δεν υποχρεούνται να εφαρμόσουν φυτοκάλυψη γιατί οι εκτάσεις των μονίμων καλλιεργειών βρίσκονται σε εδάφη με κλίση κάτω από 10%, για να εφαρμόσουν φυτοκάλυψη. Επεκτείνεται λοιπόν σημαντικά το πεδίο εφαρμογής της πρακτικής.
Εύρος και ποσά στήριξης
Α. Για τη φυτοκάλυψη στις μόνιμες καλλιέργειες χορηγείται 100 €/ha ενίσχυση, για τη σπορά ποωδών γρασιδιών και σπορά αζωτοδεσμευτικών ειδών (π.χ.ψυχανθών) στον υπόροφο, με κάλυψη τουλάχιστον 70% των λωρίδων μεταξύ των
γραμμών φύτευσης .
Στις αρόσιμες εκτάσεις χορηγείται ενίσχυση 100€/ Ηα για τη σπορά επίσπορων καλλιεργειών, σπορά ποωδών γρασιδιών και σπορά αζωτοδεσμευτικών ειδών (π.χ. ψυχανθών) με κάλυψη τουλάχιστον 70% του αγροτεμαχίου.
Β. Η σπορά φυτών ξενιστών επικονιαστών και ωφελίμων εντόμων ενισχύεται με 100€/Ηα για κάλυψη τουλάχιστον 10% της έκτασης του αγροτεμαχίου για τις αρόσιμες καλλιέργειες και τους δενδρώνες.
Ορίζεται ελάχιστη επιφάνεια κάλυψης τα 100μ2 ή 0.01Ηα. Τα φυτά ξενιστές πρέπει να παραμένουν στο αγροτεμάχιο τουλάχιστον έως 15 Μαΐου.
Οι εκτάσεις των ζωνών ανάσχεσης του ΚΓΠΚ 4 περιλαμβάνονται στα ανωτέρω ποσοστά κάλυψης.
Οι ενισχύσεις Α και Β μπορούν να είναι συμπληρωματικές.
Η ενίσχυση θεωρείται ως επαύξηση της βασικής ενίσχυσης λόγω των σημαντικών περιβαλλοντικών υπηρεσιών που παρέχονται, ενδεικτικά καλύπτονται 5 από τους 6 τομείς προτεραιότητας που αναφέρονται στο άρθρο 31.