Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή λαμβάνει περαιτέρω μέτρα για την υποστήριξη των κρατών μελών που έχουν πληγεί από πρωτοφανείς καταστροφές που σχετίζονται με το κλίμα.
Όπως ανακοίνωσε η Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής flooded fields κατά την επίσκεψή της στην Πολωνία στις 19 Σεπτεμβρίου 2024, η Επιτροπή προτείνει τροποποιήσεις σε τρεις κανονισμούς της ΕΕ για να διασφαλίσει ότι τα κονδύλια της ΕΕ μπορούν να κινητοποιηθούν γρήγορα για την υποστήριξη της ανάκαμψης μετά την καταστροφή.
Οι τροποποιήσεις αφορούν τους κανονισμούς που διέπουν το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης (ΕΤΠΑ) το Ταμείο Συνοχής (ΤΣ) και το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο Plus (ΕΚΤ+), για την προγραμματική περίοδο 2021-2027, καθώς και τον κανονισμό του Ευρωπαϊκού Γεωργικού Ταμείου για την Αγροτική Ανάπτυξη (ΕΓΤΑΑ) ως μέρος του πλαισίου 2014–2022.
Οι εν λόγω προτάσεις έρχονται μετά τις πλημμύρες που έπληξαν χώρες της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης και τις πυρκαγιές στην Πορτογαλία τον Σεπτέμβριο του 2024. Οι προτάσεις από κοινού θα μπορούσαν να επιτρέψουν στα επτά ενδιαφερόμενα κράτη μέλη (Πολωνία, Ρουμανία, Αυστρία, Τσεχία, Ουγγαρία, Πορτογαλία και Σλοβακία ) να επαναπρογραμματίσουν περίπου 18 δισ. ευρώ (περίπου 17,7 δισ. ευρώ από τα ταμεία της πολιτικής συνοχής και 588 εκατ. ευρώ στο πλαίσιο του ΕΓΤΑΑ) για να βοηθήσουν στο πλαίσιο καταστροφών που σχετίζονται με το κλίμα. Αυτά τα μέτρα θα διασφαλίσουν ότι η ΕΕ μπορεί να υποστηρίξει με ευελιξία όλα τα κράτη μέλη που επηρεάζονται από πρόσφατες και πιθανές μελλοντικές καταστροφές.
Παροχή ρευστότητας με αυξημένη προγχρηματοδότηση και συγχρηματοδότηση στο πλαίσιο της Πολιτικής Συνοχής
Τα ταμεία της πολιτικής συνοχής στηρίζουν ήδη τα κράτη μέλη για την πρόληψη και την ανάκαμψη από καταστροφές που σχετίζονται με το κλίμα. Ωστόσο, οι σημερινές προτάσεις παρέχουν στα κράτη μέλη πρόσθετη ευελιξία να χρησιμοποιούν μέρος των Ταμείων για την επισκευή κατεστραμμένων υποδομών και εξοπλισμού, την παροχή τροφίμων και βασικής υλικής βοήθειας και κοινωνικής στήριξης και υγειονομικής περίθαλψης, καθώς και την προσωρινή στήριξη της χρηματοδότησης συστημάτων μειωμένου ωραρίου εργασίας.
Επιπλέον, θα εισαχθούν δύο νέα μέτρα στο πλαίσιο του ΕΤΠΑ και του ΕΚΤ+. Πρώτον, μια πρόσθετη προχρηματοδότηση ύψους 30% θα προσφέρει άμεση εισφορά ρευστότητας για τη μείωση της δημοσιονομικής πίεσης στα επηρεαζόμενα κράτη μέλη. Δεύτερον, η ΕΕ θα είναι σε θέση να χρηματοδοτήσει έως και το 100% των υποστηριζόμενων μέτρων, χωρίς να απαιτείται εθνική συγχρηματοδότηση για την έναρξη των εργασιών ανασυγκρότησης.
Το 10% κατ’ ανώτατο όριο των υφιστάμενων κονδυλίων της πολιτικής συνοχής που προορίζονται για τα κράτη μέλη για την περίοδο προγραμματισμού 2021-2027 μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την επίτευξη των στόχων αυτών, επιτρέποντας μεταφορές μεταξύ των ταμείων της πολιτικής συνοχής.
Ισχυρότερες δυνατότητες χρηματοδότησης της αγροτικής ανάπτυξης για γεωργούς, δασοκαλλιεργητές και επιχειρήσεις
Επιπλέον, και χάρη στις αλλαγές που προτείνονται σήμερα στα ταμεία αγροτικής ανάπτυξης της ΕΕ (νομικό πλαίσιο ΕΓΤΑΑ 2014-2022), τα κράτη μέλη θα έχουν μεγαλύτερη ευελιξία για τη στήριξη των γεωργών, των δασοκαλλιεργητών και των επιχειρήσεων που πλήττονται από φυσικές καταστροφές.
Η χρηματοδοτική στήριξη που παρέχεται από το ΕΓΤΑΑ θα καλύπτεται κατά 100% από κονδύλια της ΕΕ. Η τροπολογία θα επιτρέψει στα κράτη μέλη να παρέχουν άμεσα και γρήγορα βοήθεια έκτακτης ανάγκης στους γεωργούς, τους δασοκαλλιεργητές και τις μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις (ΜΜΕ) με τη μορφή κατ’ αποκοπή ποσών. Επιπλέον, τα κράτη μέλη θα επωφεληθούν από μεγαλύτερη ευελιξία για τη θέσπιση και την ενίσχυση μέτρων για την αποκατάσταση του παραγωγικού δυναμικού των επηρεαζόμενων γεωργικών εκμεταλλεύσεων και δασών.