Απάντηση για τους λόγους που η Ελλάδα δεν προχώρησε σε αίτημα κατοχύρωσης ως ΠΓΕ για το ελληνικό γιαούρτι, δίνει ο υφ. Αγροτικής Ανάπτυξης κ. Διονύσης Σταμενίτης, σε σχετική ερώτηση που κατέθεσε στη βουλή, ο βουλευτής Β’ Θεσσαλονίκης της «Ελληνικής Λύσης» κ. Κνω/νος Χύτας, με θέμα: « Μετά το TurkAegean και τον άσκαυλο (γκάιντα) άλλη μια ήττα από την αδράνεια των “αρίστων” της κυβερνήσεώς σας. Η Τουρκία καταχώρησε πρώτη το γιαούρτι ως Π.Γ.Ε (Προστασία Γεωγραφικής Ένδειξης). Προβληματισμός για το τι άλλο έπεται».
Η ερώτηση του κ. Χύτα
Κύριοι Υπουργοί,
Στον ιστότοπο “geostratigika.gr” της 30ης Ιανουαρίου 2025, 11:23, δημοσιεύθηκε η κατωτέρω ανάρτηση του τεχνικού συμβούλου του Συνδέσμου Ελληνικής Κτηνοτροφίας (Σ.Ε.Κ.) και Προέδρου του Αγροτικού Συλλόγου Καστοριάς «Μακεδνός», κυρίου Θωμά Μόσχου:
«Πέρυσι τέτοιες μέρες βρισκόμουν σαν εκπρόσωπος του Σ.Ε.Κ. στο Πανελλήνιο Συνέδριο Γάλακτος για να μετέχω στο πάνελ για την καταχώρηση «Προστασίας Γεωγραφικής Ένδειξης» του Ελληνικού γιαουρτιού. Η θέση των βιομηχάνων «Προστασίας Γεωγραφικής Ένδειξης ελληνικού γιαουρτιού αλλά με εισαγόμενο γάλα». Η θέση του ΣΕΚΠΓΕ «Ελληνικό γιαούρτι με ελληνικό γάλα» σε αντίθετη περίπτωση θα ήμασταν οι πρώτοι που θα καταγγέλλαμε τη συμφωνία. Παρουσιάσαμε τρόπους χρηματοδότησης, τρόπους υπολογισμού άνθρακα, επιπτώσεις, τρόπους ανάπτυξης και αύξησης της παραγωγής, στα οποία όμως θα έπρεπε να συνεργαστούν κράτος – κτηνοτρόφοι – αγρότες – βιομήχανοι, αυτό θα είχε σαν αποτέλεσμα τον τριπλασιασμό της ελληνικής παραγωγής γάλακτος αλλά και παραγωγής και μεταποίησης ζωοτροφών». Ο κ. Μόσχος μας πληροφόρησε ότι εξ αιτίας της κυβερνητικής αδράνειας η Τουρκία κατοχύρωσε πρώτη το γιαούρτι, το οποίο παγκοσμίως συνδέεται με την Ελλάδα, ως Π.Γ.Ε. (Προστασίας Γεωγραφικής Ένδειξης). Μετά το εθνικά προσβλητικό TurkAegean και τον άσκαυλο (γκάιντα) του οποίου κατέγραψαν από κοινού Τουρκία και Σκόπια στον Αντιπροσωπευτικό Κατάλογο της Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς της Ανθρωπότητος της UNESCO τον Δεκέμβριο του παρελθόντος έτους, ακολούθησε και αυτή η νέα εθνική ήττα και αυτή επί διακυβερνήσεώς σας.
Σημειωτέον ότι ο τρίτος στον κατάλογο του περιοδικού “Forbes” του 2022 από τους 24 πλουσιότερους ανθρώπους στην Τουρκία είναι ο Χαμντί Ουλουκάγια, ο οποίος έγινε εκατομμυριούχος με την εταιρεία του “Chobani”, πουλώντας ελληνικού τύπου γιαούρτι (στραγγιστό), με την επωνυμία “Greek yoghurt”.
Η εταιρεία του έχασε το δικαίωμα να αναφέρει τα προϊόντα της στο Ηνωμένο Βασίλειο ως ελληνικά, κατόπιν δικαστικής αποφάσεως, μετά από μήνυση της εταιρείας «ΦΑΓΕ» και από το ελληνικό κράτος (“GeoStratigika, 03/07/2022, 19:02).
Με δεδομένα όλα τα παραπάνω,
Ερωτώνται οι κ. κ. Υπουργοί:
Τι προτίθεσθε να πράξετε για την ανωτέρω ενέργεια, η οποία βλάπτει τα συμφέροντα στο εξωτερικό των αγροκτηνοτρόφων, καθώς και των ελληνικών βιομηχανικών παραγωγής αυτού του προϊόντος;
Απάντηση Σταμενίτη
Σχετικά με την παραπάνω ερώτηση που κατέθεσε ο Βουλευτής κ. Κων. Χήτας, για τα θέματα αρμοδιότητας του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, σας πληροφορούμε τα εξής:
Σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στην κείμενη εθνική και ενωσιακή νομοθεσία, για την καταχώριση μίας ονομασίας ως Προστατευόμενης Ονομασίας Προέλευσης (ΠΟΠ) ή Προστασίας Γεωγραφικής Ένδειξης (ΠΓΕ) θα πρέπει να υποβληθεί στην αρμόδια υπηρεσία του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων (ΥΠΑΑΤ-Διεύθυνση Συστημάτων Ποιότητας και Βιολογικής Γεωργίας-Τμήμα ΠΟΠ, ΠΓΕ, ΕΠΙΠ), αίτηση από μία ομάδα παραγωγών, ανεξαρτήτως νομικής μορφής, αποτελούμενης από παραγωγούς του προϊόντος του οποίου η ονομασία θα προταθεί για καταχώριση. Η αίτηση καταχώρισης θα πρέπει να περιλαμβάνει τις Προδιαγραφές του προϊόντος καθώς και υποστηρικτικά έγγραφα που θα τεκμηριώνουν τις απαιτήσεις που προβλέπονται στις Προδιαγραφές. Έως σήμερα τέτοια αίτηση καταχώρισης της ονομασίας «ελληνικό γιαούρτι» ως ΠΓΕ δεν έχει υποβληθεί στην ανωτέρω υπηρεσία από καμία ομάδα παραγωγών. Σημειώνεται, επίσης, ότι η αξιολόγηση κάθε αιτήματος γίνεται τόσο σε εθνικό όσο και σε ευρωπαϊκό επίπεδο και σε κάθε ένα από αυτά τα στάδια προβλέπεται διαδικασία ενστάσεων.
Ωστόσο, αναφορικά με την πορεία της διαδικασίας καταχώρισης της ονομασίας «Ελληνικό Γιαούρτι» ως ΠΓΕ και την κατάθεση σχετικού φακέλου στην Ε.Ε., σας ενημερώνουμε ότι στο παρελθόν (2017) είχαν υπάρξει συζητήσεις μεταξύ παραγόντων της πρωτογενούς παραγωγής, της μεταποίησης και των αρμόδιων υπηρεσιών του ΥΠΑΑΤ, προκειμένου να διερευνηθούν, να συναποφασιστούν και να προετοιμαστούν οι προϋποθέσεις και τεχνικές λεπτομέρειες ενός φακέλου υποβολής αίτησης καταχώρισης της ονομασίας «Ελληνικό Γιαούρτι» ως ΠΓΕ. Στο πλαίσιο αυτό, είχαν συζητηθεί μία σειρά θεμάτων και οι αρμόδιες υπηρεσίες του ΥΠΑΑΤ είχαν ενημερώσει τους φορείς που συμμετείχαν, τόσο για τη διαδικασία καταχώρισης μίας ονομασίας ως ΠΓΕ και τους χρόνους που απαιτούνται, όσο και για τις αυστηρές απαιτήσεις για την κατάρτιση της αίτησης και την όσο το δυνατόν ισχυρότερη τεκμηρίωσή της, λαμβάνοντας ιδίως υπόψη την ισχυρή πιθανότητα υποβολής πολλών ενστάσεων, τόσο σε εθνικό όσο και σε διεθνές επίπεδο, λόγω της μεγάλης αναγνωρισιμότητας της ονομασίας «ελληνικό γιαούρτι» στη διεθνή αγορά.
Κατά τις συζητήσεις προέκυψε ότι η κύρια αιτία της διχογνωμίας μεταξύ των παραγωγών και των μεταποιητών ήταν η προέλευση του γάλακτος που θα χρησιμοποιούνταν για την παραγωγή του ΠΓΕ προϊόντος (εγχώριο ή εισαγωγής). Τελικά, δεν έχει υποβληθεί, μέχρι σήμερα, καμία αίτηση καταχώρισης του ελληνικού γιαουρτιού ως ΠΓΕ.
Σε ό,τι αφορά την καταχώριση της ονομασίας «Silifke Yoğurdu» από την Τουρκία, σας ενημερώνουμε ότι τρίτες χώρες έχουν το δικαίωμα να υποβάλουν αιτήσεις καταχώρισης στο ενωσιακό μητρώο των ΠΟΠ/ΠΓΕ και εφόσον η αίτηση πληροί την κείμενη ενωσιακή νομοθεσία, οι προδιαγραφές του προϊόντος δημοσιοποιούνται και υπάρχει δυνατότητα υποβολής τυχόντων τεκμηριωμένων ενστάσεων. Επισημαίνεται, επίσης, ότι η καταχώριση αυτής της ονομασίας δεν απαγορεύει την υποβολή στο μέλλον άλλης αίτησης καταχώρισης ονομασίας για γιαούρτι από ελληνικούς φορείς.
Πλέον των ανωτέρω, αναφέρεται ότι για την προστασία του ελληνικού γιαουρτιού, οι ελληνικές αρχές (αρμόδιες υπηρεσίες των Υπουργείων Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων και Εξωτερικών) χρησιμοποιούν κάθε δυνατό μέσο να αντιμετωπίσουν το φαινόμενο της καπήλευσης της φήμης του αυθεντικού ελληνικού γιαουρτιού σε διάφορες χώρες ανά τον κόσμο και να αντιπαρέλθουν τα επιχειρήματα των χωρών αυτών, ότι δηλαδή δεν πρόκειται για προϊόν ΠΟΠ/ΠΓΕ και οι όροι
«ελληνικού τύπου/στυλ» (ακόμη και το «ελληνικό γιαούρτι») έχουν καταστεί διεθνώς ένα γενικό όνομα (generic product name) που έχει αποσυνδεθεί από το όνομα της χώρας ως γεωγραφική προέλευση και κυκλοφορεί ελεύθερα παντού. Οι δε συσκευασίες των προϊόντων ενημερώνουν σαφώς τους καταναλωτές για τη χώρα παραγωγής και έτσι θεωρούν ότι δεν τίθεται θέμα παραπλάνησης αυτών.
Σε κάποιες περιπτώσεις, στην Ασία (Κορέα, Ιαπωνία), υπάρχουν ήδη καταχωρήσεις εμπορικών σημάτων «Greek yogurt» ή «Greek style yogurt», και έχουν λάβει χώρα ενέργειες εκ μέρους της ελληνικής πλευράς, ακόμη και ενστάσεις κατά εμπορικών σημάτων, οι οποίες όμως δεν είχαν κάποιο αποτέλεσμα.
Σημειώνεται ότι η πραγματοποίηση ελέγχων σχετικά με τη συμμόρφωση των διακινούμενων προϊόντων με τις διατάξεις του Κώδικα Τροφίμων και Ποτών, αποτελούν αρμοδιότητα του ΕΦΕΤ.
