- Γράφει ο Γιάννης Δραγατσίτκης*
Η κτηνοτροφία της Θεσσαλίας, και ειδικότερα της Ελασσόνας, αποτελεί βασικό πυλώνα της τοπικής οικονομίας, της πολιτιστικής μας κληρονομιάς και της κοινωνικής συνοχής της περιοχής. Ωστόσο, οι συνεχείς προκλήσεις που αντιμετωπίζει ο κλάδος δεν είναι απλά σημάδια των καιρών, αλλά και δείκτες ότι πρέπει να αναλάβουμε άμεσες και στοχευμένες δράσεις για να διασφαλίσουμε τη βιωσιμότητα και την ανάπτυξή της.
Προκλήσεις
1. Καταστροφές από φυσικά φαινόμενα:
Οι πλημμύρες που προκάλεσαν οι κακοκαιρίες ΙΑΝΟΣ, DANIEL και ELIAS είχαν καταστροφικές συνέπειες στις υποδομές, τα ζώα και τις καλλιέργειες.
2. Επιδημίες και υγειονομικά ζητήματα:
Η πανώλη των μικρών μηρυκαστικών και η ευλογιά των αιγοπροβάτων αποδεκάτισαν ζωικό κεφάλαιο και προκάλεσαν οικονομική ασφυξία στους παραγωγούς.
3. Οικονομικές πιέσεις:
Η αύξηση του κόστους των ζωοτροφών, της ενέργειας και των κτηνιατρικών υπηρεσιών μειώνει δραματικά τη βιωσιμότητα των μονάδων.
4. Μειωμένη υποστήριξη και καινοτομία:
Η απουσία τεχνολογικού εκσυγχρονισμού και επενδύσεων στον κλάδο εμποδίζει την ανταγωνιστικότητα και την παραγωγικότητα.
5. Κλιματική κρίση και διαχείριση πόρων:
Η κλιματική κρίση προκαλεί συχνότερες ξηρασίες, ακραία καιρικά φαινόμενα και αλλαγές στα πρότυπα καλλιέργειας ζωοτροφών.
Η κτηνοτροφία της Χώρας μας, είναι ένας από τους βασικούς πυλώνες ανάπτυξης και αυτή η οποία κρατά την οικονομία στην ύπαιθρο, όμως δοκιμάζεται σκληρά από τις επιζωοτίες που πλήττουν το ζωικό κεφάλαιο τα τελευταία χρόνια. Οι πρόσφατες επιζωοτίες, όπως η πανώλη των μικρών μηρυκαστικών και η ευλογιά των αιγοπροβάτων, έχουν αποδεκατίσει μονάδες, φέρνοντας σε απόγνωση τους κτηνοτρόφους και την τοπική οικονομία.
Είναι κοινώς αποδεκτό πως οι επιζωοτίες δεν είναι απλά ένα υγειονομικό ζήτημα· είναι κρίση με οικονομικές, κοινωνικές και περιβαλλοντικές διαστάσεις. Σήμερα, η ανάγκη για άμεσες και συντονισμένες ενέργειες είναι πιο επείγουσα από ποτέ.
Προβλήματα που Πρέπει να Αντιμετωπίσουμε
1. Ανεπαρκής πρόληψη:
Οι υγειονομικοί έλεγχοι και τα μέτρα θωράκισης είναι συχνά ανεπαρκή ή αποσπασματικά.
2. Καθυστερημένη αντιμετώπιση:
Οι επιζωοτίες εντοπίζονται συχνά αργά, με αποτέλεσμα να εξαπλώνονται ανεξέλεγκτα.
3. Υψηλό κόστος για τους κτηνοτρόφους:
Οι απώλειες ζωικού κεφαλαίου και το κόστος αποκατάστασης επιβαρύνουν δυσανάλογα τους παραγωγούς.
4. Κίνδυνος υποβάθμισης της κτηνοτροφίας:
Χωρίς αποτελεσματική αντιμετώπιση, οι επιζωοτίες αποθαρρύνουν επενδύσεις και οδηγούν στη μείωση του κλάδου.
Προτάσεις για Άμεση και Μακροπρόθεσμη Δράση
1. Πρόληψη
• Ενίσχυση με προσωπικό και τεχνολογικό εξοπλισμό των τοπικών κτηνιατρίων ειδικά της Ελασσόνας θα έπρεπε να είναι πολυδύναμο με κτηνιάτρους , βοηθούς και εργαστήριο για συστηματικούς ελέγχους και γρήγορη ανταπόκριση.
• Δωρεάν ή επιδοτούμενα εμβόλια για το ζωικό κεφάλαιο αιγοπροβάτων και βοοειδών ευπαθών περιοχών.
• Ενημερωτικά προγράμματα για τους κτηνοτρόφους σχετικά με την πρόληψη και αναγνώριση ασθενειών.
2. Άμεση Αντιμετώπιση Κρίσεων
• Ίδρυση ειδικού Ταμείου Αντιμετώπισης Επιζωοτιών για την άμεση αποζημίωση πληγέντων κτηνοτρόφων.
• Επικαιροποίηση του σχεδίου διαχείρισης κρίσεων για τις επιζωοτίες σε συνεργασία με τις τοπικές αρχές και την περιφέρεια.
• Δημιουργία κινητής κτηνιατρικής υπηρεσίας από το υπουργείο για ταχεία επέμβαση στις απομακρυσμένες περιοχές σε περιόδους κρίσεων.
3. Επιστημονική Έρευνα και Καινοτομία
• Χρηματοδότηση έρευνας για ανθεκτικές στις ασθένειες φυλές ζώων.
• Υιοθέτηση ψηφιακών τεχνολογιών για την ανίχνευση και παρακολούθηση ασθενειών σε πραγματικό χρόνο.
• Συνεργασία με πανεπιστήμια και ερευνητικά κέντρα για την ανάπτυξη νέων μεθόδων πρόληψης.
4. Ευρωπαϊκή Στήριξη και Πολιτική Πίεση
• Ένταξη των επιζωοτιών σε ευρωπαϊκά προγράμματα αποζημιώσεων και πρόληψης.
• Ανάδειξη του προβλήματος στα όργανα της ΕΕ για τη δημιουργία ειδικών κονδυλίων στήριξης για τη Μεσόγειο.
5. Ενίσχυση της Συνεργασίας
• Δημιουργία τοπικών δικτύων συνεργασίας μεταξύ κτηνοτρόφων για τη συλλογική θωράκιση των μονάδων τους.
• Συνεργασία με διεθνείς οργανισμούς για την ανταλλαγή καλών πρακτικών και τεχνολογιών.
Η κτηνοτροφία στο δήμο Ελασσόνας είναι ένας ζωντανός οργανισμός που συνδέει την παράδοση με την οικονομία και το μέλλον. Η υποστήριξή της, όμως, δεν μπορεί να επαφίεται μόνο στους ίδιους τους κτηνοτρόφους. Είναι καθήκον όλων μας – κράτους, τοπικής αυτοδιοίκησης, επιστημονικής κοινότητας και πολιτών – να σταθούμε αρωγοί.
Με συνεργασία, καινοτομία και δίκαιη στήριξη, μπορούμε να εξασφαλίσουμε τη βιωσιμότητα της κτηνοτροφίας και τη συνέχιση της παράδοσής μας.
*Ο κ. Ιωάννης Δραγατσίκης, είναι κτηνοτρόφος και Αντιδήμαρχος Καθημερινότητας Νοτίου Τομέα Δήμου Ελασσόνας.
