Συγγραφέας: Βασίλης Ζαμπούνης
Ας αρχίσουμε με τα ευχάριστα αυτής της εβδομάδας. Η Επιστημονική Εταιρεία Εγκυκλοπαιδιστών Ελαιοκομίας (4Ε) πραγματοποίησε μια εσπερίδα με θέμα την Μεσογειακή Διατροφή. Το αναφέρω εδώ στο Παρατηρητήριο μόνο και μόνο για την εμπορική-οικονομική διάστασή του. Η διάδοση των υγιεινών διατροφικών ιδιοτήτων του ελαιολάδου αποτελεί τον πιο ασφαλή τρόπο να επανέλθουν οι καταναλωτές, οι οποίοι τα τελευταία χρόνια «μετανάστευσαν» στα πολύ φθηνότερα σπορέλαια. Άρα, μαζί με την εκλογίκευση των τιμών στα ράφια των σούπερ μάρκετ, αποτελούν τα βασικά «εργαλεία» για την στήριξη των τιμών παραγωγού και την ομαλή λειτουργία της αγοράς.
Η είδηση που συγκλονίζει την Ισπανία έχοντας και ισχυρές διεθνείς προεκτάσεις δεν είναι άλλη από την καταγγελία του Antonio Luque, προέδρου του συνεταιριστικού κολοσσού DC Coop ότι κάποιες ιδιωτικές επιχειρήσεις, τις οποίες δεν κατονόμασε, νοθεύουν το ραφινέ ελαιόλαδο χρησιμοποιώντας σαν πρώτη ύλη άλλα «κατώτερα» έλαια και όχι κανονικό λαμπάντε. Για το τι μπορεί να σημαίνει αυτός ο «βαλλιστικός πύραυλος» με τις προεκτάσεις του ανέλυσε χτες το olivenews.gr και θα περιμένουμε να δούμε τις επόμενες ημέρες.
Σε ό,τι αφορά τις κινήσεις των αγορών, η εβδομάδα αυτή συνεχίζει ακόμη στο «σκαλοπάτι» των τιμών της προηγούμενης. Όμως πρόκειται για μια ισορροπία μάλλον προσωρινή και ασταθή για δύο λόγους:
- Πρώτον, γιατί οι όγκοι των συναλλαγών είναι πολύ μικροί, ένα δύο βυτία δεν συνιστούν «αγορά προϊόντος», και
- Δεύτερον, γιατί όπως θα δούμε στο ρεπορτάζ των τιμών από τα κύρια ελαιοπαραγωγικά εμπορικά κέντρα της Μεσογείου, υπάρχουν μεγάλες ανισότητες, χάσματα, μεταξύ των τιμών.
Ιταλία-Ισπανία-Τυνησία
Στην Ιταλία οι τιμές εκτινάχθηκαν σαν ελατήριο ήδη από την προηγούμενη εβδομάδα, συνεχίζοντας ανοδικά ακόμη και στα 9,0 ευρώ/κιλό για τα καλής αλλά συνήθους ποιότητας έξτρα παρθένα της Άντρια κ.λπ.
Πώς άραγε εξηγούνται αυτές οι τιμές όταν η Ισπανία βρίσκεται στο 5,20-5,30 ευρώ/κιλό, η Τυνησία υποχωρεί στο 4,5 για τα καλά της έξτρα και η Τουρκία λίγο χαμηλότερα; Μία εξήγηση θα μπορούσε να είναι η κακή και ελλειμματική φετινή της παραγωγή. Βασικά, όμως, η εξήγηση των υψηλών τιμών εσωτερικού δεν είναι άλλη από το Μade in Italy, την προσκόλληση δηλαδή ενός σημαντικού καταναλωτικού κοινού στα ιταλικά προϊόντα (όχι μόνο το ελαιόλαδο), τα οποία είναι διατεθειμένο να τα (χρυσο)πληρώσει, ακριβότερα από τα θεωρούμενα κατώτερης ποιότητας εισαγόμενα.
Ελλάδα
Οι βροχές ήρθαν αλλά δυστυχώς καθυστερημένες με αποτέλεσμα όχι μόνο να χαθούν σημαντικές ποσότητες, ίσως κάποιες δεκάδες χιλιάδες τόνοι, αλλά και ποιοτικά σε ορισμένους ξερικούς ελαιώνες το ελαιόλαδο να έχει την χαρακτηριστικά δυσάρεστη γεύση του ξύλου με κάποιες χημικούς παραμέτρους να μειονεκτούν.
Οι αγοραπωλησίες είναι ελάχιστες, πολλή συζήτηση για ένα (!) βυτίο καθαρού από υπολείμματα, με άριστα χημικά και οργανοληπτικά, που έπιασε τα 6 ευρώ (στο Θραψανό). Υπάρχει ασυμφωνία μεταξύ των πωλητών (παραγωγών), οι οποίοι δυσκολεύονται να αποδεχτούν τα νέα επίπεδα τιμών παραμένοντας προσκολλημένοι στα υψηλά της περυσινής εμπορικής περιόδου, και των αγοραστών, οι οποίοι δεν μπορούν να ανέβουν πάνω από τα πραγματικά δεδομένα των αγορών.
Ένα μέσης ποιότητας έξτρα με 0,5º μπορεί να πουληθεί CIF Ιταλία στα 5,60-5,80 ευρώ (τα μεταφορικά έχουν ακριβύνει), το βιομηχανικό 5º βρίσκεται στα 4 ευρώ και τα πυρηνέλαια υποχωρούν στο 1,5 ευρώ.
Καθοριστικός σε πολλές περιπτώσεις αναδεικνύεται ο παράγων Εφορία καθώς πολλοί παραγωγοί θα ήθελαν να πουλήσουν σε τιμές που τους προσφέρουν, όμως τα έσοδά τους έχουν ανέβει σε επίπεδα που συνεπάγονται απαγορευτικούς συντελεστές της τάξης του 40%.
Ακούγονται πολλά και διάφορα παραπλανητικά, ανάλογα με τα «μην πουλάτε» που πέρσι οδήγησαν να μείνουν απούλητοι και να γράψουν ζημιές πολλών εκατομμυρίων ευρώ και αρκετών χιλιάδων τόνων ελαιολάδων. Όπως γράψαμε και παραπάνω, τα 8,5 και 9,0 ευρώ της Ιταλίας αφορούν αποκλειστικά τα ιταλικά made in Italy. Για αυτό και η Συκοφαντία ελληνικού ελαιολάδου, εμπόδιο στις εξαγωγές του είναι ολέθρια.
Θα επιμείνουμε στο ότι η εφετινή εμπορική περίοδος θα είναι εξαιρετικά περιπετειώδης και δύσκολη, θα χρειαστεί ψυχραιμία και καλή πληροφόρηση. Τώρα μόλις άρχισε η φουλ συγκομιδή στην Ισπανία να δουλεύουν τα ντεκάντερ, να γεμίζουν οι δεξαμενές. Τέλη Δεκεμβρίου και Ιανουάριο αυτές οι ποσότητες θα επηρεάσουν τις τιμές. Συνεπώς, οι παλιές παραδοσιακές αρχές «πούλα στην άνοδο και όχι στην πτώση», «πούλα και μετάνοιωνε» παραμένουν ισχυρές (μέχρι νεωτέρας…).
Επιτραπέζια ελιά
Οι μεγάλοι παραγωγοί επιτραπέζιας ελιάς, κρατούν στάση αναμονής και προσδοκούν στο αγοραστικό ενδιαφέρον των Ισπανών. Η Αίγυπτος και το Μαρόκο επιδιώκουν να κρατήσουν όσο υψηλότερα είναι δυνατόν τις τιμές του προϊόντος τους. Ωστόσο, σε τελική ανάλυση, οι πραγματικές τάσεις στο επίπεδο των τιμών αλλά και στο εμπόριο θα οδηγηθούν από την κατανάλωση και ζήτηση. Όλα αυτά, αναμένεται να ξεκαθαρίσουν τον Ιανουάριο.
Η εγχώρια (ελληνική) παραγωγή ποσοτικά είναι καλή έως πολύ καλή αλλά ποιοτικά ταλαιπωρημένη, ενώ υπάρχει μια γενικευμένη ανησυχία ότι του χρόνου δεν θα υπάρχει καλή σοδειά.
Στατιστικά
Η εξέλιξη των τιμών στην λιανική αγορά το τελευταίο δωδεκάμηνο, δείχνει ήπιες μεταβολές τόσο του γενικού δείκτη τιμών όσο και του δείκτη τροφίμων, ενώ αντίθετα η εξέλιξη του ελαιολάδου δείχνει ότι η τιμή καταναλωτή μένει ακριβή και ελάχιστα έχει διορθώσει από τα ιστορικά υψηλά της.
Το παρακάτω διάγραμμα, προκύπτει από στοιχεία της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής για τις τιμές του ελαιολάδου (δείκτης τιμής λιανικής, δείκτης τιμών τροφίμων και γενικός δείκτης τιμών καταναλωτή).
Καταναλωτής
Οι τιμές του εξαιρετικού παρθένου ελαιολάδου, την εβδομάδα που πέρασε, σημείωσαν πτώση κατά 6%, στις μεγάλες αλυσίδες λιανεμπορίου (Σκλαβενίτης, My Market, ΑΒ Βασιλόπουλος, Μασούτης, Κρητικός). Αμετάβλητες έμειναν οι τιμές στα προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας.
Η μέση τιμή στις 60 περίπου ετικέτες, παραμένει στα 13,1 ευρώ το λίτρο (εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο σε συσκευασία ενός λίτρου).
Το φθηνότερο εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο στα ελληνικά σούπερ μάρκετ πωλείται προς 10,39 ευρώ το λίτρο, ενώ στα ισπανικά σούπερ μάρκετ η χαμηλότερη τιμή είναι 6,75 ευρώ το λίτρο.
Καιρός
Ισχυρές βροχοπτώσεις, καταιγίδες με κίνδυνο χαλαζόπτωσης προβλέπουν οι μετεωρολόγοι (Εθνική Μετεωρολογική Υπηρεσία, Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών και Windy) για το Σαββατοκύριακο. Το olivenews.gr δημοσίευσε τις πρώτες προβλέψεις για αλλαγή του καιρού, προβλέψεις οι οποίες επιβεβαιώνονται και σήμερα Παρασκευή. Οι βροχοπτώσεις, αν και έρχονται εν μέσω συγκομιδής δημιουργώντας εμπόδια στο μάζεμα του καρπού, είναι ευεργετικές κυρίως για την προστασία του φυτικού κεφαλαίου που έχει ταλαιπωρηθεί από την ανομβρία και την ξηρασία όλο το προηγούμενο διάστημα.
Πηγή: olivenews.gr
