Την έντονη ανησυχία του εκφράζει το Γραφείο Οικονομικών και Εμπορικών Υποθέσεων (ΟΕΥ) της πρεσβείας μας στο Βουκουρέστι, αναφορικά με την έγκριση χρήσης απαγορευμένων φυτοφαρμάκων στη Ρουμανία, αναφέροντας τα προβλήματα που απορρέουν για τη χώρα μας από αυτή την ενέργεια.
Χαρακτηριστικά, όπως επισημαίνει, μεταξύ των άλλων, ο Προϊστάμενος Κωνσταντίνος Δίκαρος, Σύμβουλος ΟΕΥ Α, «δημιουργούνται συνθήκες αθέμιτου ανταγωνισμού έναντι προϊόντων του ελληνικού πρωτογενούς τομέα, για την παραγωγική διαδικασία των οποίων δεν χρησιμοποιούνται ανάλογα σκευάσματα, αλλά και σοβαρά ερωτηματικά σε ότι αφορά την ασφάλεια χρήσης εισαγόμενου καλαμποκιού και προϊόντων ηλίανθου από τους Έλληνες καταναλωτές. Σύμφωνα δε με στοιχεία ΕΣΤΑΤ, η χώρα μας εισήγαγε εντός του 2023 από τη Ρουμανία, 27 χιλ. τόνους καλαμποκιού και 2.300 τόνους ηλιελαίου.»
Αναλυτικά στο ενημερωτικό σημείωμα του Κωνσταντίνου Δίκαρου, αναφέρονται τα εξής:
«Σύμφωνα με πληροφορίες που μας έχουν μόλις περιέλθει, και οι οποίες έχουν αναπαραχθεί από ευρωπαϊκά (https://www.politico.eu/article/romania-defies-eu-pesticide-ban-testing-brussels-resolve/) και ελληνικά ηλεκτρονικά μέσα (https://www.neakriti.gr/kosmos/2096166_i-roymania-apsifa-tinapagoreysi-fytofarmakon-tis-ee-kai-dokimazei-tin), το Υπουργείο Γεωργίας και Αγροτικής Ανάπτυξης της Ρουμανίας ενέκρινε την κατ’ εξαίρεση χρήση των επικίνδυνα τοξικών νεονικοτινοειδών εντομοκτόνων (neonicotinoid insecticides) Cruiser 350 FS (ενεργός ουσία: tiametoxam), Nuprid 600 FS (ενεργός ουσία: imidacloprid) και Picus (ενεργός ουσία: clothianidin), για την καλλιεργητική περίοδο 2025 του ηλίανθου και αραβόσιτου, καίτοι αντιλαμβανόμεθα ότι τα εν λόγω σκευάσματα είναι απαγορευμένα στην Ε.Ε., στο πλαίσιο του Κανονισμού (ΕΕ) 2018/784 της 29ης Μαΐου 2018.
Περαιτέρω, με την απόφαση-ορόσημο της 19ης Ιανουαρίου 2023 (https://curia.europa.eu/juris/document/document_print.jsf?mode=DOC&pageIndex=0&docid=269405&part=1&doclang=EN&text=&dir=&occ=first&cid=10109752 ), το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο (Court of Justice of the EU – CJEU) απεφάνθη ότι η Ενωσιακή νομοθεσία επί του ζητήματος ψεκασμού/επίχρισης των σπόρων με νεονικοτινοειδή…“must beinterpreted as not permitting a Member State to authorise the placing on the market of plant protection products for seed treatment, or the placing on the market and use of seeds treated with those products, where the placing on the market and use of seeds treated with those products have been expressly prohibited by an implementing regulation.”
Παρόλα αυτά, το Ρουμανικό Υπουργείο, επικαλούμενο σοβαρές απειλές από προσβολές παρασίτων του εδάφους, όπως το σκαθάρι του καλαμποκιού (Tanymecus dilaticollis) και ο συρματοσκώληκας (Agriotes spp.), έχει “κατ’ εξαίρεση” εγκρίνει την χρήση των ανωτέρω σκευασμάτων τόσο για τα έτη 2023 και 2024, όσο και για την τρέχουσα καλλιεργητική περίοδο,
παρότι η συνεχής χρήση των φυτοφαρμάκων όχι μόνο επιβαρύνει σωρρευτικά το περιβάλλον (π.χ. στο Safty Data Sheet της Ε.Ε., το Cruiser 350 FS αναφέρεται ως …“very toxic to aquatic life with long lasting effects, https://www.gadotagro.com/wpcontent/uploads/2019/01/CRUISER_350_FS_MSDS_8-6-2012.pdf ) αλλά αντίκειται και στον πυρήνα της ιδέας του επείγοντος/κατ’ εξαίρεση.
Από πλευράς μας, επισημαίνουμε ότι:
· Η -συνεχής, μάλιστα- ευρεία χρήση νεονικοτινοειδών επιβαρύνει μακροχρόνια, τόσο τα υδάτινα σώματα (είτε απευθείας είτε έμμεσα μέσω της επιμόλυνσης των υδατικών οριζόντων) όσο και τους οργανισμούς που διαβιούν σε αυτά,
· Προσβάλλει θανάσιμα τους επικονιαστές, επιφέροντας καταστροφικές συνέπειες στις μέλισσες και την μελισσοκομία, αλλά και έντονες διαμαρτυρίες από τις Ενώσεις Μελισσουργών της ίδιας της Ρουμανίας,
· Ως απότοκο των ανωτέρω, επιβαρύνοντας ισχυρά και μακροχρόνια την ισορροπία των οικοσυστημάτων, θέτει εν αμφιβόλω και την επιδιωκόμενη επισιτιστική ασφάλεια της Ε.Ε.,
· Ευθέως καταστρατηγεί, όχι μόνο την Ενωσιακή Νομοθεσία και την Απόφαση του CJEU, αλλά και την προτεραιοποίηση πράσινης μετάβασης της Ε.Ε., η οποία βέβαια δεν είναι δυνατόν να εφαρμόζεται à la carte,
· Δημιουργεί συνθήκες αθέμιτου ανταγωνισμού έναντι προϊόντων του ελληνικού πρωτογενούς τομέα, για την παραγωγική διαδικασία των οποίων δεν χρησιμοποιούνται ανάλογα σκευάσματα, αλλά και σοβαρά ερωτηματικά σε ότι αφορά την ασφάλεια χρήσης εισαγόμενου καλαμποκιού και προϊόντων ηλίανθου από τους Έλληνες καταναλωτές.
Υπενθυμίζεται, συναφώς, ότι η παραγωγή ηλίανθου είναι εξαιρετικά διαδεδομένη στο Νότο της Ρουμανίας, αποτελώντας ακρογωνιαίο λίθο του πρωτογενούς τομέα, ενώ η χώρα κατατάσσεται δεύτερη στην Ε.Ε. σε ότι αφορά τις εξαγωγές αραβοσίτου, μετά την Πολωνία.
Σύμφωνα δε με στοιχεία ΕΣΤΑΤ, η χώρα μας εισήγαγε εντός του 2023 από τη Ρουμανία, 27 χιλ. τόνους καλαμποκιού και 2.300 τόνους ηλιελαίου.
Κατά συνέπεια, παρακαλούμε τις εν κοινοποιήσει αρμόδιες Διευθύνσεις του ΥΠ.Α.Α.Τ. όπως μας γνωρίσουν τόσο τις ελληνικές θέσεις επί των ανωτέρω εξελίξεων όσο και την (προσδοκώμενη;) αντίδραση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, και μάλιστα στο πλαίσιο εργασιών της Μονίμου Επιτροπής Φυτών, Ζώων, Τροφίμων και Ζωοτροφών (Standing Committee on Plants, Animals, Food and Feed).»
