Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ενέκρινε την αύξηση των δασμών για λιπάσματα και ορισμένα γεωργικά προϊόντα της Ρωσίας και της Λευκορωσίας, επιδιώκοντας να ελαττώσει την εξάρτηση της ΕΕ από αυτές τις εισαγωγές.
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ενέκρινε την πρόταση της Επιτροπής για αύξηση κατά 50% των δασμών της ΕΕ στα γεωργικά προϊόντα από τη Ρωσία και τη Λευκορωσία που δεν υπόκεινται ακόμη σε πρόσθετους τελωνειακούς δασμούς. Στόχος είναι να μειωθεί ακόμη περισσότερο η εξάρτηση της ΕΕ από τις δύο χώρες. Τα προϊόντα που θα επιβαρυνθούν από τους νέους δασμούς περιλαμβάνουν τη ζάχαρη, το ξύδι, το αλεύρι και τις ζωοτροφές.
Οι νέοι κανόνες προβλέπουν επίσης δασμό 6,5% για τα λιπάσματα που εισάγονται από τη Ρωσία και τη Λευκορωσία, καθώς και πρόσθετους δασμούς μεταξύ 40 και 45 ευρώ ανά τόνο για την περίοδο 2025 – 2026. Οι δασμοί αυτοί θα αυξηθούν σε 430 ευρώ ανά τόνο έως το 2028. Τα έσοδα από την πώληση ρωσικών και λευκορωσικών λιπασμάτων θεωρείται ότι συμβάλλουν άμεσα στον πόλεμο κατά της Ουκρανίας.
Τα μέτρα αυτά θα μειώσουν σημαντικά τις εισαγωγές των εν λόγω εμπορευμάτων στην ΕΕ, είτε αυτά προέρχονται από τις δύο χώρες είτε εξάγονται άμεσα ή έμμεσα από αυτές. Αναμένεται ότι αυτό θα οδηγήσει σε περαιτέρω διαφοροποίηση της παραγωγής λιπασμάτων της ΕΕ, η οποία επί του παρόντος επηρεάζεται από τις χαμηλές τιμές των εισαγωγών.
Η νομοθεσία αναθέτει επίσης στην Επιτροπή την παρακολούθηση των αυξήσεων των τιμών και κάθε πιθανής ζημίας στην εσωτερική αγορά ή στον γεωργικό τομέα της ΕΕ, καθώς και την ανάληψη δράσης για τον μετριασμό των επιπτώσεων.
Η πρόταση εγκρίθηκε με 411 ψήφους υπέρ, 100 κατά και 78 αποχές.
Δηλώσεις
Η μόνιμη εισηγήτρια για τη Ρωσία Inese Vaidere (ΕΛΚ, Λετονία) δήλωσε:
«Ο κανονισμός αυτός, ο οποίος αυξάνει σταδιακά τους τελωνειακούς δασμούς για τα προϊόντα από τη Ρωσία και τη Λευκορωσία, θα συμβάλει στην αποτροπή της χρήσης της αγοράς της ΕΕ για τη χρηματοδότηση της πολεμικής μηχανής της Ρωσίας. Είναι απαράδεκτο ότι τρία χρόνια μετά την έναρξη του πλήρους κλίμακας πολέμου της Ρωσίας, η ΕΕ εξακολουθεί να αγοράζει προϊόντα κρίσιμης σημασίας σε μεγάλες ποσότητες – στην πραγματικότητα, οι εν λόγω εισαγωγές έχουν αυξηθεί σημαντικά. Η πρόταση θα ενισχύσει την παραγωγή λιπασμάτων της ΕΕ, η οποία έχει πληγεί από τις φθηνές ρωσικές εισαγωγές, παρέχοντας παράλληλα στους γεωργούς χρόνο για να προσαρμοστούν. Είναι επίσης σημαντικό ότι η Επιτροπή θα μπορεί να παρακολουθεί την αγορά από κοντά και να πάρει μέτρα αν παρατηρηθεί απότομη αύξηση των τιμών.»
Επόμενα βήματα
Με την ψηφοφορία αυτή, το Κοινοβούλιο ολοκλήρωσε την διαδικασία πρώτης ανάγνωσης. Ο κανονισμός πρέπει τώρα να εκδοθεί επίσημα από το Συμβούλιο και στη συνέχεια να δημοσιευθεί στην Επίσημη Εφημερίδα, προκειμένου να τεθεί σε ισχύ. Για τα υπόλοιπα γεωργικά προϊόντα (που απαριθμούνται στο παράρτημα Ι της πρότασης), ο κανονισμός θα εφαρμοστεί τέσσερις εβδομάδες μετά την έναρξη ισχύος της νομοθεσίας.
Σχετικές πληροφορίες
Οι εισαγωγές διαλυμάτων ουρίας και αζωτούχων λιπασμάτων από τη Ρωσία στην ΕΕ, οι οποίες ήταν ήδη υψηλές το 2023, αυξήθηκαν σημαντικά το 2024. Σύμφωνα με την Επιτροπή, οι εισαγωγές των λιπασμάτων που καλύπτονται από τον παρόντα κανονισμό αντικατοπτρίζουν μια κατάσταση οικονομικής εξάρτησης από τη Ρωσία. Εάν αφεθεί ανεξέλεγκτη, η κατάσταση θα μπορούσε να βλάψει την επισιτιστική ασφάλεια της ΕΕ και, ιδίως στην περίπτωση των λιπασμάτων, να αφήσει την Ένωση ευάλωτη σε πιθανά καταναγκαστικά μέτρα από τη Ρωσία.
Για την αντιμετώπιση αυτών των ζητημάτων, η Επιτροπή υπέβαλε την πρότασή της για την επιβολή δασμών στα λιπάσματα και σε ορισμένα γεωργικά προϊόντα καταγωγής Ρωσίας και Λευκορωσίας, στις 28 Ιανουαρίου 2025.
