- Της Μαρίας Κοκκίνου*
Η Σχέση της Μελισσοκομίας με τα Δάση
Η μελισσοκομία και τα δάση συνδέονται στενά μέσα από μια αμοιβαία επωφελή σχέση που συμβάλλει τόσο στην υγεία των οικοσυστημάτων όσο και στην οικονομία. Τα δάση αποτελούν έναν από τους πιο σημαντικούς βιοτόπους για τις μέλισσες, καθώς προσφέρουν πλούσια και ποικίλη ανθοφορία, εξασφαλίζοντας τη συνεχή συλλογή γύρης και νέκταρος. Το Δάσος, δίνει το 70% περίπου της ετήσιας παραγωγής μελιού, στηρίζει την ευζωία και την ανάπτυξη των μελισσοσμηνών, όπως επίσης προσφέρει στις μέλισσες ένα περιβάλλον απαλλαγμένο από φυτοπροστατευτικές ουσίες και ρύπους. Η Ελληνική Μελισσοκομία λοιπόν στηρίζει την επιβίωσή της στα δάση.
Από την άλλη πλευρά, οι μέλισσες συνεισφέρουν σημαντικά στη διατήρηση και ευζωία των δασών. Η Μελισσοκομία ως παραγωγικός κλάδος θα μπορούσε να χαρακτηριστεί “μικρός”, συγκρινόμενος με άλλους κλάδους της ζωικής παραγωγής. Όμως, εάν γίνει προσπάθεια να αποτυπωθεί οικονομικά η προσφορά της μέλισσας μέσω της επικονίασης, τότε τα οικονομικά μεγέθη αλλάζουν πολύ. Η συμμετοχή της μέλισσας λοιπόν στην επικονίαση είναι αξιοσημείωτη για τη φύση και τον άνθρωπο, γιατί η μέλισσα στην προσπάθειά της για επιβίωση, άθελά της συμμετέχει στην ολοκλήρωση του βιολογικού κύκλου των φυτών, ως ο κυριότερος μεταφορέας της γύρης και ο κυριότερος επικονιαστής! Μιλάμε για έναν αρμονικό κύκλο ζωής, στον οποίο ο άνθρωπος, οι μέλισσες και τα δάση συνεργάζονται για να διατηρήσουν μια ισορροπία που στηρίζει τον πλανήτη μας. Οι μέλισσες λοιπόν, λειτουργούν ως κρίσιμος παράγοντας επικονίασης για πλήθος δασικών φυτών, ενισχύοντας τη βιοποικιλότητα και τη φυσική αναγέννηση των δασών.
Επιπλέον, κύριο χαρακτηριστικό της μελισσοκομίας είναι ότι εκμεταλλεύεται τους ανανεώσιμους μελισσοκομικούς πόρους των χερσαίων οικοσυστημάτων (αγροτικών, δασικών, κλπ) χωρίς να προβαίνει στην διατάραξη των αποστολών των, δρώντας παράλληλα και πολλές φορές βοηθώντας αυτά. Άλλο χαρακτηριστικό της μελισσοκομίας είναι ότι δεν επεμβαίνει δραστικά επί του φυσικού περιβάλλοντος για την παραγωγή των μελισσοκομικών προϊόντων ενώ αντίθετα για την παραγωγή αγροτικών προϊόντων (σιτάρι, βαμβάκι, κλπ) πρέπει να εκχερσώσουμε εκτάσεις ή για την παραγωγή δασικών προϊόντων (καυσόξυλα, ξυλεία, κλπ) πρέπει να υλοτομήσουμε δένδρα. Δηλαδή η μελισσοκομία είναι φιλική και απαραίτητη για τα χερσαία οικοσυστήματα (αγροτικά, δασικά, κλπ) και εκμεταλλεύεται τους αόρατους μελισσοκομικούς πόρους που υπάρχουν σε αυτά.
Πλέον αυτών, η δυνατότητα που προσφέρει το δάσος για παραγωγή προϊόντων/εισοδημάτων και η προσέλκυση της ανθρώπινης δραστηριότητας έχει εγκαταστήσει βαθιά σχέση για την ανάγκη προστασίας του δάσους στους άμεσα εμπλεκόμενους παραγωγούς. Οι μελισσοκόμοι είναι προστάτες του δάσους και όχι εχθροί.
Γίνεται λοιπόν αντιληπτό ότι η αειφορική διαχείριση, η αναδάσωση και η ενίσχυση της βιοποικιλότητας είναι ζωτικής σημασίας για το μέλλον τόσο των δασών όσο και της μελισσοκομίας. Μέσα από αυτή τη σύνδεση, προάγεται ένας βιώσιμος τρόπος ζωής που στηρίζει την αρμονική συνύπαρξη ανθρώπου και φύσης. Είναι καθήκον μας να προστατεύσουμε τα δάση, όχι μόνο για να διασφαλίσουμε τη συνέχιση της μελισσοκομίας αλλά και για να ενισχύσουμε την οικολογική σταθερότητα.
Περιγραφή του Προβλήματος: Οι Νέες Απαγορευτικές Διατάξεις
Μετά τις καταστροφικές πυρκαγιές του 2021 & 2023 το Δασαρχείο Πάρνηθας εξέδωσε αντίστοιχες δασικές απαγορευτικές διατάξεις:
• 14197/1/04-02-2022 ΔΑΔ Δασαρχείου Πάρνηθας (ΑΔΑ:ΨΚ0ΡΟΡ1Κ-4ΨΦ)
• 126111/01/11-03-2024 ΔΑΔ Δασαρχείου Πάρνηθας (ΑΔΑ:ΨΡΗΚ4653Π8-Μ6Κ)
Οι διατάξεις απαγορεύουν την εγκατάσταση μελισσοκομείων και μελισσοσμηνών για μια πενταετία, στις εκτάσεις που κηρύχθηκαν αναδασωτέες. Επίσης αποφασίζουν ότι η εφαρμογή των διατάξεων ανατίθεται στην Δασική Υπηρεσία και κάθε φιλόνομο πολίτη!!!
Το Δασαρχείο Πάρνηθας, για την έκδοση των ΔΑΔ, επικαλείται άρθρα του Συντάγματος, νόμους, διατάξεις και αποφάσεις που επιβάλουν την προστασία των κατεστραμένων δασικών εκτάσεων με σκοπό την αποτροπή της μεταβολής του χαρακτήρα τους και την αναδημιουργία τους. Και σ’ αυτόν τον σκοπό οι μέλισσες και οι μελισσοκόμοι είναι εμπόδιο που πρέπει να απομακρυνθεί και να τους επιβληθεί τιμωρία, σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις περί Δασών!!!
Επειδή, οι άμεσα πληγέντες είμαστε οι μελισσοκόμοι της Αττικής, ενεργοποιηθήκαμε και αντιδράσαμε. Όπως κάναμε γνωστό με δελτίο τύπου που εκδώσαμε, οι πέντε Μελισσοκομικοί Σύλλογοι της Περιφέρειας Αττικής, (Σύλλογος Μελισσοκόμων Αττικής, Μελισσοκομικός Σύλλογος Αν. Αττικής “Ο Κηφήνας”, Μελισσοκομικός – Περιβαλλοντικός Σύλλογος Σαρωνικού “Το Κεντρί”, Μελισσοκομικός Σύλλογος Αθηνών – Πειραιώς και Προαστίων “Το Μελίσσι”, Μελισσοκομικός Σύλλογος “Η Πάρνηθα”) , με τη στήριξη της Ομοσπονδίας Μελισσοκομικών Συλλόγων Ελλάδος, καταθέσαμε αίτησης ακύρωσης (αριθμ. Κατάθεσης 2001/2024) της δασικής απαγορευτικής διάταξης που υπεγράφη από το Δασαρχείο Πάρνηθας τον Μάρτιο του 2024, στο Συμβούλιο της Επικρατείας, μέσω του νομικού εκπροσώπου μας με στόχο την αναίρεσή της. Η εν λόγω διάταξη, θέτει άδικες απαγορεύσεις στην άσκηση της μελισσοκομίας, απειλώντας έτσι όχι μόνο τα δικαιώματα των επαγγελματιών και ερασιτεχνών μελισσοκόμων, αλλά και τη βιώσιμη ανάπτυξη της τοπικής μελισσοκομικής παραγωγής. Θεωρούμε ότι η διάταξη του Δασαρχείου δεν βασίζεται σε τεκμηριωμένα επιστημονικά δεδομένα και παραβλέπει τη σημασία της μελισσοκομίας για την προστασία της βιοποικιλότητας και την οικονομική και οικολογική ευημερία της τοπικής κοινότητας. Μέσω της αίτησης ακύρωσης, επιδιώκουμε την αποκατάσταση των συνθηκών που θα επιτρέψουν στους μελισσοκόμους να συνεχίσουν τη δραστηριότητά τους απρόσκοπτα χωρίς απαγορεύσεις και αδικαιολόγητους περιορισμούς, συμβάλλοντας παράλληλα στην προστασία του οικοσυστήματος της Πάρνηθας.
Αυτή η πρώτη νομική ενέργεια αποτελεί ένα σημαντικό βήμα στον αγώνα μας, αλλά δεν σταματάμε εδώ.
Στο πλαίσιο των περαιτέρω ενεργειών μας:
1. Διερευνούμε τη δυνατότητα έκδοσης προσωρινής διαταγής αναστολής της διάταξης, ώστε να προστατεύσουμε τα δικαιώματά μας μέχρι την έκδοση τελικής απόφασης.
2. Εξετάζουμε συμπληρωματικές προσφυγές ή άλλες νομικές πρωτοβουλίες, αξιοποιώντας κάθε έννομο μέσο που μας παρέχεται από την ελληνική και ευρωπαϊκή νομοθεσία.
3. Προωθούμε τη συνεργασία με ειδικούς νομικούς και επιστήμονες , ώστε να αναδείξουμε
τεκμηριωμένα τη σημασία της μελισσοκομίας για την προστασία του περιβάλλοντος και της
βιοποικιλότητας στις πληγείσες περιοχές.
Ανάλυση των Επιπτώσεων για τη Μελισσοκομία
Οι απαγορευτικές διατάξεις του δασαρχείου Πάρνηθας, που επιβάλλουν την απαγόρευση της τοποθέτησης μελισσιών σε αναδασωτέες εκτάσεις, έχουν σημαντικές επιπτώσεις για τη μελισσοκομία.
Ας δούμε αναλυτικά τις επιπτώσεις:
1. Άμεσες επιπτώσεις στη μελισσοκομία
• Μείωση παραγωγικότητας: Οι αναδασωτέες εκτάσεις, συχνά πλούσιες σε ανθοφορία και βιοποικιλότητα, αποτελούν κρίσιμες περιοχές για τη μελισσοκομία. Η απαγόρευση της πρόσβασης αυξάνει τον ανταγωνισμό για άλλες διαθέσιμες περιοχές και περιορίζει τη δυνατότητα εκμετάλλευσης πλούσιων βοσκοτόπων για μέλισσες.
• Αύξηση κόστους μετακίνησης: Οι μελισσοκόμοι αναγκάζονται να μεταφέρουν τα μελίσσια τους σε πιο απομακρυσμένες περιοχές, με αυξημένα κόστη για καύσιμα και επιπλέον εργατοώρες.
• Πιθανή απώλεια εισοδήματος: Η μείωση της παραγωγής μελιού ή άλλων προϊόντων (γύρη, βασιλικός πολτός) λόγω λιγότερων ή φτωχότερων βοσκοτόπων συνεπάγεται οικονομικές απώλειες για τους μελισσοκόμους.
2. Περιβαλλοντικές συνέπειες
• Επιπτώσεις στη βιοποικιλότητα: Οι μέλισσες παίζουν καθοριστικό ρόλο στη γονιμοποίηση των φυτών και στη διατήρηση της οικολογικής ισορροπίας. Ο περιορισμός της μελισσοκομίας μπορεί να οδηγήσει σε μείωση της επικονίασης στην περιοχή, επηρεάζοντας αρνητικά τη φυσική αναδάσωση.
• Περιορισμός της ενίσχυσης του εδάφους: Τα φυτά που επικονιάζονται από μέλισσες συχνά συμβάλλουν στη συγκράτηση του εδάφους, προλαμβάνοντας τη διάβρωση και βοηθώντας τη σταθερότητα των αναδασωτέων περιοχών.
3. Κοινωνικές και οικονομικές προεκτάσεις
• Πλήγμα στους μικρούς παραγωγούς: Οι μικρής κλίμακας μελισσοκόμοι, οι οποίοι βασίζονται αποκλειστικά στις τοπικές περιοχές, επηρεάζονται δυσανάλογα, καθώς δεν έχουν τους πόρους να μετακινηθούν σε πιο απομακρυσμένες εκτάσεις.
• Απειλή παραδοσιακών πρακτικών: Η μελισσοκομία είναι συχνά άρρηκτα συνδεδεμένη με την τοπική πολιτιστική κληρονομιά και η απομάκρυνσή της από ιστορικές τοποθεσίες μπορεί να επηρεάσει τις παραδόσεις.
Συμπέρασμα:
Η απαγόρευση τοποθέτησης μελισσιών σε αναδασωτέες εκτάσεις αποτελεί πράγματι σοβαρό πλήγμα για τη μελισσοκομία. Ωστόσο, με σωστό σχεδιασμό, συνεργασία και χρήση επιστημονικών δεδομένων, μπορούν να βρεθούν λύσεις που να εξυπηρετούν τόσο τη διατήρηση του περιβάλλοντος όσο και την οικονομική βιωσιμότητα των μελισσοκόμων.
Νομικές Προεκτάσεις
(Τεκμηρίωση του ομότιμου καθηγητή του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών, κου Πασχάλη Χαριζάνη). Οι διάφορες διατάξεις είναι σαφής. Μετά την καταστολή της πυρκαγιάς σε ένα δάσος, οι εκτάσεις χαρτογραφούνται και κηρύσσονται αναδασωτέες εντός τριών μηνών από της καταστροφής (Άρθρο 34, Ν.998/1979). Εντός τριών το πολύ ετών από της κήρυξης της έκτασης ως αναδασωτέας ενεργείται αναδάσωση με ευθύνη των αρμοδίων δασικών οργάνων, είτε με τη φύτευση ή σπορά είτε με τη διευκόλυνση της φυσικής αναγεννήσεως (Άρθρα 37 και 38, Ν.998/1979). Απαγορεύεται εντός καμένων δασών και προστατευτικών μερικώς δασοσκεπών εκτάσεων, η βοσκή των μεν προβάτων και μεγάλων ζώων επί πενταετίαν, των δε αιγών επί δεκαετίαν από της ημέρας της πυρκαγιάς (Άρθρο 107, Ν.Δ. 86/1969). Μάλιστα δίδονται λεπτομέρειες για την ενίσχυση των αιγοτρόφων για την παραχώρηση δασικών εκτάσεων και για επιδοτήσεις (Άρθρο 117 και 116, Ν.Δ. 86/1969). Σε όλο το νομοθετικό διάταγμα αναφέρεται η λέξη περιορισμός ή απαγόρευση βοσκής σε αναδασωτέες εκτάσεις. Η ελληνική λέξη βόσκω σημαίνει «τρώγω χορτάρι στο λιβάδι» και βοσκώ «οδηγώ τα ζώα στη βοσκή». Δεν αναφέρεται η απαγόρευση τοποθέτησης μελισσιών, ούτε ότι οι μέλισσες βόσκουν χορτάρι, εκτός αν την επικονίαση την εννοούν βόσκημα χόρτου. Επίσης οι πρόσφατες δασικές απαγορευτικές διατάξεις επικαλούνται το Σύνταγμα (Άρθρο 24, παρ.1 και 117 παρ. 3) το οποίο αναφέρει ότι: «Η καταστροφή των δασών και δασικών εκτάσεων από πυρκαγιές, παράνομες εκχερσώσεις, επιχωματώσεις καθώς και κάθε άλλη αιτία με την οποία επιδιώκεται η παράνομη ή ανεπιθύμητη αλλαγή του προορισμού των δασών και δασικών εκτάσεων είναι ανεπίτρεπτη και πρέπει να λαμβάνονται όλα τα διοικητικά και ποινικά μέτρα αποτροπής της μεταβολής του χαρακτήρα των ως δασών και δασικών εκτάσεων με σκοπό την αναδημιουργία της, με οποιονδήποτε τρόπο, καταστραφείσης ή σημαντικά αραιωθείσης δασικής βλαστήσεως». Όμως το παραπάνω κείμενο δεν συνδέεται με τη μελισσοκομία. Το Δασαρχείο Πάρνηθας αναφέρεται σε παραβάτες
των διατάξεων. Καμία όμως διάταξη δεν αναφέρεται στη μελισσοκομία και στους μελισσοκόμους (Άρθρο 41 του Ν. 4280/14). Στις απαγορεύσεις όμως συμπεριλαμβάνει την εγκατάσταση για μία πενταετία, μελισσοκομεία και μελισσοσμήνη εντελώς αυθαίρετα και παράνομα. Μπορεί να μας αναφέρει τέτοια απαγορευτική διάταξη σε άλλη χώρα της ΕΕ;
ΕΠΙΒΑΛΛΕΤΑΙ Η ΤΟΠΟΘΕΤΗΣΗ ΜΕΛΙΣΣΙΩΝ ΣΕ ΑΝΑΔΑΣΩΤΕΕΣ ΕΚΤΑΣΕΙΣ
Οι μέλισσες είναι οι κύριοι επικονιαστές για τις περισσότερες καλλιέργειες που απαιτούν επικονίαση. Η επικονίαση εκτιμάται ως ο βασικός παράγοντας για τη βιώσιμη γεωργική παραγωγή, την ποικιλότητα της άγριας βλάστησης, τη σταθερότητα και την αποκατάσταση του οικοσυστήματος, και ως εκ τούτου αποτελεί μια από τις πιο σημαντικές συνεισφορές στην ανθρώπινη ζωή και την παγκόσμια οικονομία (Smagghe et al., 2020). Οι μέλισσες είναι οι πιο αποτελεσματικοί επικονιαστές για την άγρια βλάστηση και των καλλιεργειών παγκοσμίως (Calderone, 2012). Οι μέλισσες επικονιαστές, είναι υπεύθυνες για την επιτυχή αναπαραγωγή πάνω από το 87% των ανθοφόρων φυτών. Είναι επομένως ζωτικής σημασίας για την υγεία του οικοσυστήματος και τη γρήγορη αποκατάσταση του δάσους μετά από πυρκαγιές (Ostiguy et al, 2019). Το να απαγορεύεις την τοποθέτηση μελισσών μέσα στις αναδασωτέες εκτάσεις αποτελεί πράξη παράνομη και αντιεπιστημονική γιατί στερούμε το δάσος από τους επικονιαστές ώστε να ανακάμψει γρηγορότερα. Η πυρκαγιά που έχει καταστρέψει την άγρια πανίδα του δάσους χρειάζεται άμεσα επικονιαστές για την άμεση παραγωγή σπόρων και πολλαπλασιασμό των φυτών που θα δώσουν ένα υγιές δάσος. Στις αναδασώσεις προτείνονται τώρα να φυτεύονται πλατύφυλλα δασικά μελισσοκομικά φυτά που είναι πιο πυροάντοχα. Εκτός από την ανυπολογίστου αξίας ωφέλεια που προσφέρουν οι μέλισσες στο περιβάλλον, το 65% της ελληνικής παραγωγής μελιού προέρχεται από το δάσος που συμβάλουν έτσι στην εθνική οικονομία. Δεν προκαλείται λοιπόν καμία βλάβη στο δάσος από την τοποθέτηση των μελισσιών.
Προτάσεις και Εναλλακτικές Λύσεις
Η ανάγκη για προστασία των αναδασωτέων εκτάσεων είναι αδιαμφισβήτητη, καθώς αποτελούν βασικό πυλώνα για την αναγέννηση του φυσικού περιβάλλοντος μετά από πυρκαγιές. Ωστόσο, οι απαγορευτικές διατάξεις, μπορούν να προκαλέσουν ανεπιθύμητες παρενέργειες τόσο για τους μελισσοκόμους όσο και για το οικοσύστημα. Γι’ αυτό είναι απαραίτητο να υιοθετηθούν ευέλικτες πολιτικές που να εξισορροπούν τις ανάγκες της φύσης με εκείνες της μελισσοκομίας.
Μια προτεινόμενη λύση για την εξισορρόπηση της προστασίας των αναδασωτέων εκτάσεων και της βιωσιμότητας του μελισσοκομικού κλάδου είναι η προώθηση διαβουλεύσεων μεταξύ των δασικών υπηρεσιών και των μελισσοκομικών συλλόγων. Μέσα από έναν ανοικτό και εποικοδομητικό διάλογο, μπορεί να διερευνηθούν και να σχεδιαστούν αμοιβαία αποδεκτές λύσεις που θα λαμβάνουν υπόψη τόσο τις ανάγκες αποκατάστασης των δασών όσο και τη στήριξη της μελισσοκομικής δραστηριότητας.
Προτάσεις, που προστατεύουν τις αναδασώσεις και παράλληλα υποστηρίζουν τη μελισσοκομία, μπορούν να περιλαμβάνουν:
1. Χρήση περιβαλλοντικών μελετών: Εκπόνηση επιστημονικών μελετών για να αποδειχθεί ότι η
μελισσοκομία μπορεί να συνυπάρχει με την αναδάσωση, χωρίς να την παρεμποδίζει.
2. Συνεργασία με επιστήμονες: Χρήση επιστημονικών δεδομένων για την εκτίμηση του πότε και πώς μπορεί να είναι ωφέλιμη η παρουσία των μελισσών στις καμένες περιοχές.
3. Ενίσχυση των μελισσοκόμων: Παροχή κινήτρων για τη μετακίνηση των κυψελών σε εναλλακτικές τοποθεσίες.
4. Ελεγχόμενη τοποθέτηση κυψελών: Να επιτρέπεται η τοποθέτηση κυψελών με καθορισμένες
αποστάσεις από τις ευαίσθητες περιοχές και προσδιορισμένη χρονική παραμονή.
5. Ζώνες μελισσοκομίας: Δημιουργία ειδικών ζωνών εντός των αναδασωτέων εκτάσεων, όπου η
τοποθέτηση κυψελών δεν θα διαταράσσει την αναδάσωση.
6. Εποχικές ρυθμίσεις: Εξέταση της δυνατότητας τοποθέτησης κυψελών σε περιόδους που η παρουσία
των μελισσών δεν παρεμποδίζει κρίσιμες φάσεις της αναδάσωσης.
Το όφελος της συνεργασίας
Με ευέλικτες πολιτικές, οι μελισσοκόμοι και τα δασαρχεία μπορούν να συνεργαστούν για την προστασία της φύσης, ενώ διατηρείται η οικονομική βιωσιμότητα των μελισσοκόμων. Εξάλλου, η αρμονική συνύπαρξη μελισσών και δασών αποτελεί βασικό παράγοντα για την αειφόρο ανάπτυξη και την αποκατάσταση των φυσικών εκτάσεων.
ΕΠΙΛΟΓΟΣ
Αγαπητοί συνάδελφοι και συναδέλφισσες, οι μέλισσες μας διδάσκουν την ισχύ της συνεργασίας και την επιμονή στο στόχο! Ενώ οι μέλισσες είναι αδύναμες ως μεμονωμένα πλάσματα, όταν συνεργάζονται σε μια κυψέλη, πετυχαίνουν εντυπωσιακά αποτελέσματα: φτιάχνουν σύνθετες δομές (κυψέλες), συγκεντρώνουν μέλι και φροντίζουν ολόκληρη την κοινότητά τους. Αντίστοιχα, οι μελισσοκομικοί σύλλογοι, παρόλο που αποτελούνται από μικρές ομάδες, μπορούν μέσω της συνεργασίας να πετύχουν μεγάλες διεκδικήσεις. Αυτό απαιτεί καλή επικοινωνία, οργάνωση και συντονισμό, όπως ακριβώς παρατηρείται στην κυψέλη.
Επίσης, η εργασία μιας μέλισσας μπορεί να φαίνεται μικρή και ασήμαντη, όπως το να συλλέγει νέκταρ από ένα μόνο λουλούδι, όμως όταν ενωθεί με τη δουλειά χιλιάδων άλλων, το αποτέλεσμα είναι τεράστιο. Έτσι, ακόμα κι αν κάθε σύλλογος φαίνεται μικρός, με επιμονή και συστηματική εργασία, μπορούν να επιτευχθούν μεγάλα πράγματα, όπως η προστασία των μελισσών, η βελτίωση των κανονισμών, ή η προβολή της μελισσοκομίας στην κοινωνία.
Γι’ αυτό λοιπόν, οι μελισσοκομικοί σύλλογοι, αν και μικρές οντότητες, έχουμε τη δυνατότητα να γίνουμε “κυψέλες” συνεργασίας και δύναμης. Μέσα από τη συνεργασία, την αλληλεγγύη και τη συστηματική εργασία, μπορούμε να ενισχύσουμε τη φωνή μας και να πετύχουμε τις διεκδικήσεις μας. Όπως οι μέλισσες είναι αναπόσπαστο κομμάτι της οικολογικής ισορροπίας, έτσι και οι σύλλογοι μπορούμε να γίνουμε κρίσιμος παράγοντας για την προστασία της μελισσοκομίας και τη βιωσιμότητα του κλάδου μας.
Το μήνυμα που θέλουμε να στείλουμε, τόσο στους αρμόδιους φορείς όσο και στην κοινωνία, είναι σαφές: Οι μελισσοκόμοι δεν θα σταματήσουμε μέχρι να δικαιωθούμε. Η διάταξη αυτή, πέρα από το ότι επηρεάζει δυσμενώς τους μελισσοκόμους, υπονομεύει και την περιβαλλοντική αποκατάσταση που οι μέλισσες υποστηρίζουν μέσω της επικονίασης.
Σας καλούμε να σταθείτε δίπλα μας σε αυτόν τον αγώνα, ενωμένοι και αποφασισμένοι. Η δύναμή μας βρίσκεται στην αλληλεγγύη μας και στην πίστη μας ότι υπερασπιζόμαστε όχι μόνο τα επαγγελματικά μας δικαιώματα, αλλά και το φυσικό μας περιβάλλον.
Σας ευχαριστώ πολύ.
*Η κα Μαρία Κοκκίνου, είναι πρόεδρος του Συλλόγου Μελισσοκόμων Αττικής και η παραπάνω εισήγηση παρουσιάστηκε στο 15ο Πανελλήνιο Μελισσοκομικό Συνέδριο 8 & 9 Δεκεμβρίου 2024