Στην εισήγησή του, στη χθεσινή Έκτακτη Συνεδρίαση του Δημοτικού Συμβουλίου για την ευλογιά των αιγοπροβάτων της ευρύτερης περιοχής του Δήμου Τυρνάβου, ο δήμαρχος κ. Στέλιος Τσικριτσής, ανέφερε τα εξής:
«Πραγματοποιούμε σήμερα, την έκτακτη συνεδρίαση του ΔΣ, κάνοντας δεκτό το αίτημα των κτηνοτρόφων της περιοχής μετά και από συναντήσεις που είχαμε με εκπροσώπους συλλογικών τους οργάνων, μπροστά στην έξαρση, και ίσως στην καταστροφική -δεν είναι υπερβολή- κλιμάκωση που έχει το φαινόμενο με τα κρούσματα ευλογιάς στην περιοχή.
Είναι το ελάχιστο που μπορούμε να κάνουμε, για ένα μείζων ζήτημα, που αφορά το μέλλον της κτηνοτροφίας. Το μέλλον βασικά των ίδιων των ανθρώπων των βιοπαλαιστών κτηνοτρόφων.
Γιατί εμείς τουλάχιστο σαν δημοτική αρχή έχουμε καθαρό ότι κτηνοτροφία θα υπάρχει και στο μέλλον, αλλά σε ποιους θα ανήκει; Στους κτηνοτρόφους όπως είναι σήμερα ή σε μεγάλες επιχειρήσεις με χιλιάδες ζώα και διαδικασίες από αναπαραγωγή, εκτροφή, εμπορία κρέατος, γαλακτοπαραγωγή έως και τυροκομία; Σε όλη την έκταση της αλυσίδας στον κλάδο.
Κάποιοι θα σκεφτείτε: αυτά δεν μας ενδιαφέρουν. Δεν ξέρω, ας σκεφτούμε… γιατί νομίζω ότι αυτά είναι που πρέπει να μας ενδιαφέρουν. Τι μέλλον ετοιμάζουν και πως στρώνουν το έδαφος για αυτά που βιώνουμε σήμερα. Όχι οι κτηνοτρόφοι μόνο, όλοι μας.
Πριν λίγες μέρες, το βάλαμε το θέμα στην ημερίδα της ΠΕΔ. Παρών και ο υπουργός ο κ. Τσιάρας, ο οποίος ξέρετε τί είπε; Ε, και τί, εμείς φταίμε για την ευλογιά;
Καταρχήν, πέραν του ότι κανείς δεν είπε ότι φταίει ο υπουργός ή η κυβέρνηση για την ευλογιά, οι κυβερνητικές ευθύνες φίλες και φίλοι βρίσκονται στο ότι δεν έχτισε καμία κυβέρνηση, όχι μόνο η σημερινή, προϋποθέσεις για την αποτροπή εμφάνισης και βέβαια δομές αποτελεσματικής αντιμετώπισης ζωονόσων και γενικά φυσικών καταστροφών. Και αποκατάστασης των πληγέντων.
Και ξέρετε γιατί συμβαίνουν όλα αυτά;
Γιατί υπάρχουν αθρόες εισαγωγές. Το πρώτο.
Και αυτό είναι πολιτική της ΚΑΠ, που όχι απλώς την υπηρετούν γιατί δεν μπορούν να κάνουν αλλιώς αλλά τη στηρίζουν κιόλας. Μας επιβάλλει λέει η ΕΕ, είπε ο υπουργός. Σύμφωνοι. Αλλά στην ΕΕ, ψηφίσατε ή όχι την ΚΑΠ; Δηλαδή κάποια πράγματα είναι εκτός λογικής.
Η έξαρση των ζωονόσων, είναι συνέπεια της πολιτικής των αθρόων εισαγωγών κτηνοτροφικού κεφαλαίου αλλά και άλλων εμπορευμάτων ευνοώντας τις συνθήκες διασποράς μολυσματικών ασθενειών που έχει μετατρέψει τη χώρα σε «ξέφραγο αμπέλι», για λογαριασμό ποιου; Μεταποιητικών και εμπορικών μονοπωλίων, τα οποία θησαυρίζουν από τις φτηνές, ανεξέλεγκτες, έως και παράνομες εισαγωγές. Έτσι μπήκε η πανώλη των αιγοπροβάτων από τη Ρουμανία στην Ελλάδα, και αυτό είναι αποδεδειγμένο. Τώρα, με βάση τα διαθέσιμα επιδημιολογικά δεδομένα, το πιθανότερο είναι ότι ο ιός της ευλογιάς προήλθε από την Τουρκία, όπου η νόσος ενδημεί.
Πάμε στην αντιμετώπιση.
Εδώ κυριαρχεί η λογικής της «ατομικής ευθύνης». Η κυβέρνηση πετάει και σήμερα το μπαλάκι στους κτηνοτρόφους για την τήρηση των μέτρων, ενώ χρειάζεται σχέδιο, με ευθύνη του κράτους.
Κτηνιατρικές υπηρεσίες, πως λειτουργούν; Η λειτουργία των υπηρεσιών είναι κόστος για τον κρατικό προϋπολογισμό. Έτσι παραμένουν υποστελεχωμένες και αδύναμες να εκπληρώσουν αποτελεσματικά σχέδια αντιμετώπισης φαινομένων, όπως της πανώλης, της ευλογιάς και δεν ξέρω και εγώ τι άλλο. Η κατάσταση αυτή, σε συνδυασμό με την ιδιωτικοποίηση των αρμοδιοτήτων τους, έχει προϊστορία από πίσω με βάση ευρωπαϊκές οδηγίες και κανονισμούς, το ζήσαμε άπειρες φορές, θα το ζούμε, έχει συγκεντρωθεί πείρα. Και πρέπει να βγουν συμπεράσματα.
Το 2000 οι κτηνίατροι των κρατικών υπηρεσιών ήταν πάνω από 1.200 και σήμερα είναι ζήτημα αν φτάνουν τους 500. Την περίοδο 2010 – 2020 δεν βγήκε ούτε μία προκήρυξη για μόνιμο κτηνιατρικό προσωπικό. Εκατοντάδες κτηνίατροι αποχώρησαν λόγω συνταξιοδότησης. Και όσοι απέμειναν καταβάλλουν τεράστιες προσπάθειες. Αγροτικά κτηνιατρεία και άλλες αντίστοιχες υποδομές έκλεισαν, αρμοδιότητες των κτηνιατρικών υπηρεσιών, όπως τα προγράμματα εκρίζωσης και ελέγχου ζωονόσων, ιδιωτικοποιήθηκαν, κυρίως με τον θεσμό του ιδιώτη «κτηνιάτρου εκτροφής». Παράλληλα, με μεγάλη ταχύτητα από το 2010 μέχρι σήμερα προχώρησε η αποκοπή των κρατικών κτηνιατρικών υπηρεσιών από την παραγωγή και τα προβλήματα των κτηνοτρόφων, και η μετατροπή τους σε έναν στυγνό μηχανισμό ελέγχου υλοποίησης της ΚΑΠ και σε ληξιαρχεία ζώων. Έπαψε ο κρατικός κτηνίατρος να είναι μέσα στα μαντριά, κόπηκε ο «ομφάλιος λώρος» που τον συνέδεε με τον κτηνοτρόφο, γι’ αυτό τώρα η κυβέρνηση αναγκάζεται να προσφεύγει μέχρι και στην καταστολή, να πηγαίνει στα μαντριά η αστυνομία ώστε να επιβάλλει τα απαραίτητα μέτρα.
Και τα λέω αυτά, γιατί προφανώς υπάρχουν κυβερνητικές ευθύνες. Και δεν θα αντιμετωπιστεί η κατάσταση ούτε με μελέτες εμπειρογνωμόνων, ούτε με σχέδια επί χάρτου. Αυτά έπρεπε να υπήρχαν προ πολλού. Μόνο όταν οι ίδιοι οι κτηνοτρόφοι πάρουν την κατάσταση στα χέρια τους. Πριν αυτή η πολιτική τους αφανίσει το βιός, πριν τους ξεκληρίσει.
Οι μαζικές θανατώσεις των προσβεβλημένων εκτροφών σε χώρους μαζικής ταφής προκαλούν όχι μόνο μια τραυματική εμπειρία στους πληγέντες κτηνοτρόφους και στους κατοίκους των συγκεκριμένων περιοχών, αλλά και μια γενικότερη απέχθεια και έντονο προβληματισμό, αν θα μπορούσαν να αποφευχθούν. Αυτές γίνονται γιατί η αντιμετώπιση της νόσου από το κράτος, τόσο κατά το παρελθόν όσο και στην τρέχουσα επιζωοτία, βασίζεται στη μέθοδο της εκρίζωσης («stampingout»), όπως επιβάλλουν οι ευρωπαϊκές οδηγίες.
Σημειωτέον, σε ένα γενικό επίπεδο η ΕΕ ακολουθεί μια πολιτική «μη εμβολιασμού» για τα μη ενδημικά στο έδαφός της νοσήματα, δηλαδή δεν επιτρέπει τους εμβολιασμούς, είτε αυτοί γίνονται προληπτικά είτε έκτακτα σε περίπτωση εμφάνισης μιας μη ενδημικής ζωονόσου. Αυτή η επιλογή γίνεται σύμφωνα με τις ευρωπαϊκές κατευθύνσεις για τα ΠΟΠ προϊόντα και αφορούν γαλακτοκομικά είδη και τυριά.
Και η τρίτη πλευρά, ο αναχρονιστικός κανονισμός του ΕΛΓΑ, ο υποστελεχωμένος οργανισμός και ζητήματα βεβαίως πλήρους και δίκαιας αποζημίωσης του χαμένου κτηνοτροφικού κεφαλαίου και διαφυγόντων κερδών.
Είναι χαρακτηριστικό αυτό που συνέβη με το μέτρο 5.2 της ΚΑΠ, με το οποίο δήθεν θα γινόταν η αποκατάσταση του κτηνοτροφικού κεφαλαίου μετά τις τεράστιες απώλειες που προκάλεσε ο «Daniel». Ήταν τέτοιοι οι όροι και οι προϋποθέσεις για να μπει κανείς στο μέτρο, που παρά τις συνεχείς παρατάσεις, έναν σχεδόν χρόνο μετά την καταστροφή οι αιτήσεις ένταξης ήταν ελάχιστες- 42 σε όλη τη Θεσσαλία, μας το έλεγε ο υπουργός στο Τρίκαλα.
Είπε βέβαια ότι εντέλει άλλαξε η εικόνα, οι αιτήσεις έφτασαν τις 496, αλλά δεν μας είπε ότι ουσιαστικά αναγκάστηκε ο κάθε κτηνοτρόφος να ψάχνει μόνος του να βρει ζώα από όπου να ‘ναι, αρκεί αυτά να είναι φτηνά, ώστε να μπορέσει να αποκαταστήσει τη δραστηριότητά του. Και εδώ ακριβώς είναι που οι ζωέμποροι μυρίστηκαν κέρδη και έκαναν στην κυριολεξία πάρτι. Γι’ αυτό οι κτηνοτρόφοι κατά τη γνώμη μας, πρέπει να κρατάνε μικρό καλάθι μπροστά στις εξαγγελίες της κυβέρνησης ότι το κράτος θα αντικαταστήσει το κτηνοτροφικό κεφάλαιο που χάνεται λόγω ευλογιάς.
Και εδώ νομίζω, είναι το ζήτημα που συζητήσαμε με τους κτηνοτρόφους, που δεν σφάζουν, έχουν τα κοπάδια κλεισμένα, τα ταΐζουν τα ζώα, κάτι που έχει κόστος- δαπάνη, απώλεια εισοδήματος. Δεν ξέρω, πείτε και εσείς τη γνώμη σας αν φτάνουν να αποκαταστήσουν τα ζώα που χάθηκαν.
Πρέπει να παρθούν μέτρα αποζημίωσης με βάση την πραγματική ζημία που έχουν υποστεί οι κτηνοτρόφοι, τόσο για το ζωικό κεφάλαιο που έχει θανατωθεί όσο και για απώλεια εισοδήματος, αλλά και την πρόσθετη δαπάνη που επιβαρύνει τις πλάτες τους.
Νομίζω αυτό είναι ένα γενικό περίγραμμα, και σήμερα είμαστε εδώ όχι για να πούμε σαν δημοτικό συμβούλιο αλλά κυρίως θέλουμε να ακούσουμε εσάς. Και θα ήταν χρήσιμο αν είχαμε και εκπροσώπους από το υπουργείο, τις αρμόδιες υπηρεσίες.
Για να συζητήσουμε πιο συγκεκριμένες πλευρές, από τη δική σας πείρα, πιο ειδικά θέματα: εμβολιασμοί, ψεκασμοί, για τα μέτρα που τώρα ισχύουν, για τις αποζημιώσεις, το ύψος των αποζημιώσεων, τους χρόνους καταβολής.
Γνωρίζετε, ότι σαν δήμος δεν έχουμε κάποια ειδική αρμοδιότητα πάνω στο θέμα, αλλά δεν μπορούμε να απέχουμε όταν βλέπουμε δίπλα μας, ανθρώπους μας συνδημότες μας, από τη μια μέρα στην άλλη να χάνουν τα πάντα.
Γι’ αυτό είμαστε εδώ, στο πλευρό σας, έχει και συμβολική σημασία το σημερινό Δ.Σ., μπορεί να ανοίξει δρόμους, να ακουστεί το πρόβλημα, πως έχει η κατάσταση, ποια είναι τα αιτήματα, αλλά και ότι πρέπει μαζικά, με τους συλλόγους και τους φορείς σαν να βγείτε μπροστά. Με αγώνες. Από τον καναπέ, από το καφενείο, δεν πρόκειται να γίνει τίποτα, δεν πρόκειται καταρχήν να πιεστούν αυτοί που έχουν την ευθύνη. Πρέπει να νιώσουν την ανάσα σας. Και την ανάσα όλων μας.
Σαν δημοτική αρχή, το ξαναλέω, θα είμαστε στο πλευρό σας, το έχουμε αποδείξει ξανά και με συγκεκριμένα μέτρα.
Και με την εξασφάλιση ζωωτροφών, πριν καν αναλάβουμε για τους πληγέντες από την πλημμύρα, και με το μέτρο της απαλλαγής για ένα χρόνο των τελών ύδρευσης για τους πληγέντες κτηνοτρόφους του Ντάνιελ και αφορά 39 οικογένειες.
Η ισχύς του μέτρου στο νερό, θα παραταθεί για άλλον έναν χρόνο, όπως έχουμε τη βούληση και θα το κάνουμε υπό το βάρος και αυτών των συνθηκών.
Παράλληλα, θα ανακοινώσουμε σύντομα με αφορμή την νέα τιμολογιακή πολιτική του Δήμου μας, που βλέπετε γύρω μας τι συμβαίνει, αυξήσεις και πάλι αυξήσεις, εκτός του ότι θα κρατήσουμε τα δημοτικά τέλη χαμηλά για όλους, πρόσθετες ελαφρύνσεις για τους κτηνοτρόφους του δήμου.
Εμείς φίλες και φίλοι, δεν κοιτάμε προϋπολογισμούς, αριθμούς, κοιτάμε τον άνθρωπο, και ότι περνάει από το χέρι μας θα το κάνουμε».
