Ερώτηση στη βουλή κατέθεσε πρόσφατα ο πρόεδρος της ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΛΥΣΗΣ» κ. Κυριάκος Βελόπουλος, αναφορικά με τα αιτήματα στήριξης της μελισσοκομίας από την Ομοσπονδία Μελισσοκομικών Συλλόγων Ελλάδος, στην οποία απάντησε το ΥΠΑΑΤ αλλά κυρίως η ΑΑΔΕ, σχετικά με τις ελληνοποιήσεις στο μέλι.
Αναλυτικά η ερώτηση, έχει ως εξής:
Κύριε Υπουργέ,
Συμφώνως του υπ΄ Αριθ. 2975/06-11-2024 εγγράφου της Ομοσπονδίας Μελισσοκομικών Συλλόγων Ελλάδος (ΟΜΣΕ), αιτείται η εν λόγω την επιπλέον στήριξη της μελισσοκομίας, διότι το τομεακό πρόγραμμα μελισσοκομίας (ΣΣ ΚΑΠ 2023-2027) δεν παρείχε ικανώς τη δέουσα ενισχυμένη κάλυψη των αναγκών του μελισσοκόμου ούτε αντιμετώπισε τα αίτια, τα οποία οδήγησαν τη μελισσοκομία σε δεινή θέση. Ήτοι τα ακόλουθα:
α) Επιπτώσεις κλιματικής αλλαγής – ξηρασία. Αυτές αναλόγως της έντασης προκαλούν από «…μειωμένη άνθηση/μελιττοφορία ενός φυτού μέχρι τις τεράστιες καταστροφές που αντιμετωπίζουμε όλο και πιο συχνά με τις δασικές πυρκαγιές και τις πλημμύρες… η πρωτοφανής ανομβρία σε συνδυασμό με τις παρατεταμένες υψηλές θερμοκρασίες, οδήγησαν… περιοχές πανελλαδικά σε μηδενική ή εξαιρετικά μειωμένη παραγωγή, περιοχές που οι μελισσοκόμοι προσπαθούν να συντηρήσουν τα μελίσσια τους για να μη χαθούν, περιοχές που χάθηκαν μελισσοσμήνη λόγω ανύπαρκτης από την ξηρασία ανθοφορίας. Έλλειψη γύρης παντού, απαραίτητη για την ανάπτυξη και δημιουργία παραγωγικών μελισσιών, ακόμα και την άνοιξη, και δυσβάσταχτες μετακινήσεις στις μελιτοφόρες περιοχές από την άνοιξη έως σήμερα που δεν απέδωσαν ούτε τα έξοδα σε πολλές περιπτώσεις…»,
β) Μελισσοφάγοι. Οι μελισσοφάγοι κατά την ΟΜΣΕ «…προκαλούν απώλειες όχι μόνο επειδή τρώνε μέλισσες, αλλά επειδή εν τέλει τα μελίσσια κλείνονται μέσα και δεν πετάνε ούτε για να βρουν τροφή. Επίσης, έχουν παρατηρηθεί απώλειες σε νέες βασίλισσες, κατά το στάδιο της γονιμοποίησής τους, όταν πετούν για να ζευγαρώσουν…»,
γ) Εξυγίανση της αγοράς μελιού. Επ΄ αυτού παρατηρείται ότι «…πέρα από την εξαπάτηση των καταναλωτών, ο αθέμιτος ανταγωνισμός με τα εισαγόμενα σιρόπια έχει οδηγήσει τους επαγγελματίες μελισσοκόμους της ΕΕ σε οικονομικό αδιέξοδο. Τα τελευταία δύο χρόνια δεν μπορούν να πουλήσουν το μέλι τους στη χονδρική, καθώς η τιμή του είναι σημαντικά υψηλότερη από του εισαγόμενου και όλο και περισσότεροι εγκαταλείπουν τη μελισσοκομία…».
Με δεδομένα όλα τα παραπάνω,
Ερωτάται ο κ. Υπουργός:
- Προτίθεστε όπως εξαιτίας των επιπτώσεων της ξηρασίας στη μελισσοκομία, ενισχύσετε τους μελισσοκόμους με έκτακτη ενίσχυση ποσού 80 € ανά μελισσοσμήνος;
- Διατίθεστε όπως θεσπίσετε ετήσιο επίδομα επικονίασης ανά κυψέλη και ένταξη τόσο των μελισσοκόμων στα οικολογικά σχήματα όσο και στις συνδεδεμένες ενισχύσεις του Στρατηγικού Σχεδίου για την Κοινή Αγροτική Πολιτική (ΣΣ της ΚΑΠ);
- Γνωρίζοντας ότι εξαιτίας των μελισσοφάγων «…το αντίστοιχο Υπουργείο Γεωργίας της Κύπρου έστειλε αίτημα για την αντιμετώπιση του θέματος στην Ευρωπαϊκή Ένωση και οι Κύπριοι μελισσοκόμοι έλαβαν 8 € ανά κυψέλη, ως επιδότηση για τη ζημιά που είχαν υποστεί…» και παρεμφερώς και η γειτονική Βουλγαρία, βούλεστε όπως αναλόγως ενεργήσετε;
- Τέλος και δεδομένων των γνωμικών της ΟΜΣΕ ότι αφενός «…λιγότεροι μελισσοκόμοι όμως δε σημαίνει μόνο λιγότερο μέλι, σημαίνει λιγότερα μελίσσια για την επικονίαση, που θα λείψουν από τις καλλιέργειες και από το περιβάλλον» κι αφετέρου ότι «…το μέλι είναι λειτουργικό τρόφιμο με σπουδαίες βιολογικές ιδιότητες», θα ενεργοποιήσετε κατά τον απόλυτο βαθμό τους ελεγκτικούς μηχανισμούς, ώστε να εντοπίζεται και να πατάσσεται η νοθεία του μελιού, χρησιμοποιώντας κατάλληλες αναλυτικές μεθόδους, νομοθετικά και διοικητικά μέτρα;

ΤΙ ΑΠΑΝΤΗΣΕ ΤΟ ΥΠΑΑΤ
Σε απάντηση του ανωτέρω σχετικού, σας γνωρίζουμε ότι στο πλαίσιο των διαλαμβανομένων της Ερώτησης με αρ. πρωτ. 1276/13.11.2024 του βουλευτή κ. Κ. Βελόπουλου, αναφορικά με το θέμα των ελληνοποιήσεων, η Γενική Διεύθυνση ΣΔΟΕ (ΓΔ ΣΔΟΕ) ως ελεγκτική υπηρεσία του Υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών ανταποκρίνεται σε αιτήματα συνδρομής και συνεργασίας αρμόδιων φορέων (Χημική Υπηρεσία, ΥΠΑΑΤ, Ε.Φ.Ε.Τ κ.α.) σχετικά με την διενέργεια ελέγχων στη διακίνηση προϊόντων με στόχο την αποφυγή παραβατικών συμπεριφορών, αθέμιτων ενεργειών, έκδοση πλαστών και ανειλικρινών εμπορικών εγγράφων, που οδηγούν στο παραεμπόριο και στις ελληνοποιήσεις εισαγωγών, προκειμένου να προστατευθεί ο καταναλωτής και να διασφαλιστεί το δημόσιο συμφέρον.
ΑΠΑΝΤΗΤΗΣΗ ΤΗΣ ΑΑΔΕ
Σε απάντηση στη με αρ. πρωτ. 1276/13.11.2024 ερώτηση κοινοβουλευτικού ελέγχου, η οποία διαβιβάστηκε στην ΑΑΔΕ με το ανωτέρω σχετικό έγγραφο, σας γνωρίζουμε, ως προς τα τιθέμενα σε αυτή ζητήματα αρμοδιότητας της Γενικής Διεύθυνσης Γενικού Χημείου του Κράτους (ΓΔΓΧΚ) και της Γενικής Διεύθυνσης Φορολογικών Λειτουργιών (ΓΔΦΛ), τα ακόλουθα:
Ι. Ως προς τους ελέγχους για την καταπολέμηση των ελληνοποιήσεων μελιού:
- H ΑΑΔΕ, έχοντας ως στόχο την προστασία του δημοσίου συμφέροντος και την ενίσχυση της φορολογικής συμμόρφωσης, διενεργεί φορολογικούς ελέγχους, χωρίς διακρίσεις και εξαιρέσεις, προς κάθε κατεύθυνση, με στόχο την αποτροπή και την καταπολέμηση φαινομένων φοροδιαφυγής, οπουδήποτε και αν αυτά εκδηλώνονται. Οι ενέργειες δε αυτές των υπηρεσιών της ΑΑΔΕ είναι συνεχείς και έχουν επιφέρει σημαντικά αποτελέσματα προς την κατεύθυνση της αντιμετώπισης των φαινομένων αυτών.
- Ειδικότερα, οι Υπηρεσίες Ερευνών και Διασφάλισης Δημοσίων Εσόδων (ΥΕΔΔΕ) της ΑΑΔΕ, στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων τους και με στόχο την εφαρμογή της φορολογικής νομοθεσίας και την καταπολέμηση της φοροδιαφυγής, διενεργούν, σύμφωνα με τον επιχειρησιακό σχεδιασμό της ΑΑΔΕ, επιτόπιους μερικούς ελέγχους και έρευνες σε όλη την Επικράτεια, σε διάφορες κατηγορίες επιχειρήσεων, μεταξύ των οποίων και σε επιχειρήσεις εμπορίας και διακίνησης αγροτικών προϊόντων, ενώ προβαίνουν και σε ελέγχους μετά από αξιοποίηση σχετικών πληροφοριών.
Στις περιπτώσεις δε, που κατά τους ελέγχους αυτούς τα ελεγκτικά όργανα διαπιστώνουν την τέλεση φορολογικών παραβάσεων, προχωρούν άμεσα σε όλες τις νόμιμες ενέργειες και επιβάλλουν τις προβλεπόμενες, από τις κείμενες διατάξεις, κυρώσεις.
- Επιπλέον, οι ΥΕΔΔΕ, συνεργάζονται και με τρίτους φορείς και παρέχουν τη συνδρομή τους, όποτε απαιτηθεί, κατά το μέρος των αρμοδιοτήτων τους, σε ελέγχους που διενεργούνται από αυτούς, όπως είναι οι έλεγχοι που πραγματοποιούνται από τον Ελληνικό Γεωργικό Οργανισμό και το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, για υποθέσεις σχετικές με την παραγωγή, τη διακίνηση, την εμπορία και την εισαγωγή γεωργικών και κτηνοτροφικών προϊόντων στην ελληνική επικράτεια.
- Οι έλεγχοι αυτοί έχουν ως στόχο τον εντοπισμό και την πάταξη παράνομων ενεργειών και συμβάλλουν ουσιωδώς στην προστασία των καταναλωτών, της υγιούς επιχειρηματικότητας, καθώς και στην προάσπιση του δημοσίου συμφέροντος.
ΙΙ. Ως προς τους ελέγχους της ποιότητας και καταλληλότητας των μελιών που διατίθενται στην αγορά:
- Οι Υπηρεσίες της Γενικής Διεύθυνσης Γενικού Χημείου του Κράτους της ΑΑΔΕ (ΓΔΓΧΚ) έχουν συμμετάσχει και εξακολουθούν να συμμετέχουν σε προγράμματα ελέγχου για την ποιότητα και την αυθεντικότητα – νοθεία του μελιού στο πλαίσιο προγραμμάτων συνεργασίας με τον ΕΦΕΤ, σε εφαρμογή του Πολυετούς Ολοκληρωμένου Εθνικού Σχεδίου Ελέγχων (ΠΟΕΣΕ), δεχόμενες δείγματα μελιών για εργαστηριακή εξέταση τα οποία προσκομίζονται από τις αρμόδιες για την εσωτερική αγορά αρχές. Επίσης, δέχονται δείγματα μελιών προς εισαγωγή από τους Σταθμούς Υγειονομικού Κτηνιατρικού Ελέγχου του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων (ΥπΑΑΤ).
- Η ΓΔΓΧΚ παρακολουθεί τις εξελίξεις σε επιστημονικό/αναλυτικό επίπεδο και μέριμνα για τη διαρκή ανανέωση του εργαστηριακού εξοπλισμού και την προσαρμογή των εφαρμοστέων αναλυτικών τεχνικών και των μεθόδων που χρησιμοποιεί, με βάση και τους διαθέσιμους πόρους.
- Επίσης σημειώνεται ότι στη νέα Οδηγία (ΕΕ) 2024/1438 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 14ης Μαΐου 2024 «για την τροποποίηση της οδηγίας 2001/110/ΕΚ του Συμβουλίου για το μέλι …» έχει προβλεφθεί ότι η Επιτροπή, λαμβάνοντας υπόψη τα διεθνή πρότυπα και την τεχνική πρόοδο, εκδίδει εκτελεστικές πράξεις για τον καθορισμό των μεθόδων ανάλυσης για τον εντοπισμό νοθευμένου μελιού έως τις 14 Ιουνίου 2028.
Τον ρόλο της εναρμόνισης των μεθόδων που εφαρμόζουν τα επίσημα εργαστήρια των κρατών – μελών για την ανίχνευση της νοθείας στο μέλι έχει αναλάβει το Κοινό Κέντρο Ερευνών (Joint Research Centre) της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, στο πλαίσιο της λειτουργίας σχετικής πλατφόρμας (άρθρο 1 παρ. 3 της ανωτέρω Οδηγίας).
- Στο πλαίσιο δε των επιχειρησιακών σχεδίων της ΑΑΔΕ και με σκοπό την προστασία του εθνικού προϊόντος, έχουν υλοποιηθεί από την Α΄ Χημική Υπηρεσία Αθηνών της ΓΔΓΧΚ δύο σχετικά έργα. Είναι το Έργο 18Ε.5.2.07
«Χαρτογράφηση ελληνικού μελιού νησιωτικής Ελλάδας για την προστασία του εθνικού προϊόντος» και το «Έργο 20Ε.2.13: Αυθεντικότητα ελληνικού μελιού – Νήσων Β.Α. Αιγαίου, με σκοπό την προστασία του εθνικού προϊόντος», το οποίο πραγματοποιήθηκε σε συνεργασία με το Γενικό Χημείο Κύπρου, ώστε να συμπεριληφθούν αναλυτικά αποτελέσματα και από την τεχνική SNIF-NMR.
Από την ίδια υπηρεσία ολοκληρώνεται και τρίτο έργο, το οποίο έχει συμπεριληφθεί στα επιχειρησιακά σχέδια της ΑΑΔΕ για τα έτη 2023 και 2024. Πρόκειται για το Έργο 23Ε.2.78: «Αυθεντικότητα μελιού ελληνικών νησιών – Χαρακτηρισμός και γεωγραφική διάκριση με βάση τον προσδιορισμό ιχνοστοιχείων και μικροσυστατικών με οργανολογία υψηλής τεχνολογίας», το οποίο έχει ως στόχο τη συλλογή επιπλέον δεδομένων (ιχνοστοιχείων και μεταβολιτών που εξαρτώνται από τον τύπο του εδάφους) που συνεισφέρουν στη διερεύνηση της γεωγραφικής προέλευσης.
Προγραμματίζεται δε η συνέχιση των σχετικών ενεργειών προς την κατεύθυνση της ανάπτυξης εργαλείων ταυτοποίησης της αυθεντικότητας των μελιών ως προς τη βοτανική και τη γεωγραφική προέλευση.
ΙΙΙ. Λοιπά ζητήματα που τίθενται στην εν λόγω ερώτηση, καθώς και ζητήματα που σχετίζονται με την τροποποίηση του υφιστάμενου νομοθετικού πλαισίου δεν εμπίπτουν στις αρμοδιότητες των υπηρεσιών της ΑΑΔΕ και εξετάζονται αρμοδίως.