Σύμφωνα με τα στοιχεία της Παγκόσμιας Τράπεζας για το 2023, τα τρόφιμα καλύπτουν σημαντικό ποσοστό των εισαγωγών σε Αλβανία, Μαυροβούνιο και Βοσνία-Ερζεγοβίνη, συγκριτικά με άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Ειδικότερα κατά το ως άνω έτος, οι εισαγωγές τροφίμων στο Μαυροβούνιο, τη Βοσνία-Ερζεγοβίνη και την Αλβανία αντιπροσώπευσαν το 24%, 16,3% 16,1% α των συνολικών εισαγωγών, αντιστοίχως.
Αντιθέτως, η Σερβία σημείωσε το χαμηλότερο ποσοστό εισαγωγών τροφίμων, με μόλις 5,8% επί του συνόλου, ακολουθούμενη από τη Σλοβενία (6,2%), την Τσεχία (6,3%), τη Σλοβακία (6,5%) και την Τουρκία (6,8%). Μολονότι η Αλβανία διαθέτει επαρκή καλλιεργήσιμη έκταση για να καλύπτει τις διατροφικές ανάγκες του πληθυσμού της, εντούτοις, σημαντικό μέρος αυτής της γης έχει μετατραπεί σε βοσκότοπους και λιβάδια.
Η αυξημένη εξάρτηση της από τις εισαγωγές τροφίμων καθιστά τη χώρα ιδιαίτερα ευάλωτη σε διεθνείς κρίσεις – πόλεμοι, αύξηση κόστους μεταφοράς, κλιματική αλλαγή – οι οποίες επηρεάζουν την παγκόσμια παραγωγή. Οι διεθνείς χρηματοπιστωτικοί οργανισμοί προτείνουν την ενίσχυση των επενδύσεων στον πρωτογενή τομέα, ιδίως μέσω του εκσυγχρονισμού της γεωργίας, με την αξιοποίηση τεχνολογίας και τη βελτίωση των υποδομών.
Επιπλέον, συστήνονται πολιτικές στήριξης για τους εγχώριους παραγωγούς, όπως επιδοτήσεις, ευνοϊκά δάνεια, κατάρτιση και εκπαίδευση των αγροτών για την αύξηση της παραγωγικότητας και της ποιότητας, καθώς και ευρύτερη διαφοροποίηση της αγροτικής παραγωγής. Σύμφωνα με τα στοιχεία της INSTAT, το 2024 η αγροτική παραγωγή σημείωσε μείωση για τέταρτη συνεχόμενη χρονιά. Η συνολική παραγωγή μειώθηκε κατά 1,1% το προηγούμενο έτος, μετά από μείωση 1,8% το 2023.
Σημειώνεται, επίσης, ότι ο πρωτογενής τομέας απασχολεί το 32,2% του εργατικού δυναμικού, ενώ από το 2019, η συμβολή της γεωργίας στην απασχόληση έχει μειωθεί κατά τέσσερις ποσοστιαίες μονάδες. Αναλυτικότερα στοιχεία καταδεικνύουν ότι η γεωργία ακολουθεί φθίνουσα πορεία, κυρίως λόγω των αρνητικών εξελίξεων στα οικογενειακά αγροκτήματα και της ραγδαίας πτώσης της κτηνοτροφίας. Την τελευταία δεκαετία, ο αριθμός των ζώων για γαλακτοπαραγωγή και κρεατοπαραγωγή έχει σχεδόν υποδιπλασιαστεί, με αποτέλεσμα την οικονομική κατάρρευση μικρών κτηνοτροφικών μονάδων.
Παράλληλα, η μείωση και η γήρανση του αγροτικού πληθυσμού έχουν οδηγήσει στην εξαφάνιση μικρών οικογενειακών μονάδων, στους τομείς της κτηνοτροφίας όσο και της αγροτικής παραγωγής. Λαμβάνοντας υπ’ όψιν τα ανωτέρω, καθίσταται σαφές ότι η αγροτική παραγωγή σταδιακά μετασχηματίζεται σε επιχειρηματική δραστηριότητα, μέσω οργανωμένων θερμοκηπίων με εξαγωγικό προσανατολισμό.
Ως αποτέλεσμα της εν λόγω μετάβασης, πολλοί αγρότες που παλαιότερα ήταν σε θέση να παράγουν για τις ανάγκες τους, έχουν πλέον μετατραπεί σε καταναλωτές, γεγονός που επιτείνει την αύξηση των εισαγωγών αγροτικών προϊόντων.
Πηγή: Albanian Daily News
